تبخال تناسلی نوعی عفونت منتقله از راه مقاربت جنسی است که میتواند باعث ایجاد تاول و زخم باز (ضایعات) در ناحیه تناسلی شود. همچنین میتواند بدون علامت باشد، به این معنی که فرد علائمی از خود نشان نمیدهد.
شدت ویروس در طول زندگی فرد آلوده متفاوت است. در حقیقت برخی از افراد مبتلا به این بیماری برای مدت طولانی هیچ علائمی را تجربه نمیکنند. با داشتن رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با کسی که به این بیماری مبتلا شده است میتوانید به تبخال دستگاه تناسلی مبتلا شوید.
انواع مختلف تبخال کدامند؟
ویروس هرپس سیمپلکس دو نوع است: HSV I و HSV I .HSV II این ویروس معمولاً باعث تبخال دهانی یا زخمهای باز میشود. همچنین، این ویروس میتواند به عنوان یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی در اوایل کودکی نیز ظاهر شود. HSV II علت بیشتر موارد تبخال دستگاه تناسلی است. با این حال ممکن است HSV I باعث ایجاد تبخال دستگاه تناسلی و HSV II باعث ایجاد تبخال دهانی شود.
پزشکان نمیتوانند تفاوت بین دو نوع را فقط با معاینه فیزیکی تشخیص دهند اما حقیقت این است که تفاوتهایی بین این دو ویروس وجود دارد. به عنوان مثال احتمال عود هرپس تناسلی ناشی از HSV II بسیار زیاد است. این تشخیص میتواند در ایجاد یک طرح مراقبتهای بهداشتی مفید باشد.
ویروس تبخال در کجا زندگی میکند؟
ویروسهای هرپس سیمپلکس نهفته هستند، به این معنی که میتوانند بدون ایجاد علائم در بدن زندگی کنند. بعد از عفونت اولیه، ویروس وارد ریشههای عصبی میشود و به گانگلیونهای حسی عصبی (محل اتصال عصبهای قسمتهای مختلف بدن) گسترش مییابد. در ناحیه تناسلی، گانگلیونها در مجاورت نخاع در قسمت کمر قرار دارند. برای تبخال دهانی صورت (زخمهای سرد)، گانگلیونها در پشت استخوان گونه قرار دارند.
تبخال دستگاه تناسلی چقدر شایع است؟
عفونت HSV II بیشتر در زنان و در افرادی که بیش از پنج شریک جنسی داشتهاند شایع است. بیشتر افراد مبتلا به HSV II نمیدانند که به آن مبتلا هستند زیرا همیشه علائم ندارد.
تبخال دستگاه تناسلی چگونه گسترش مییابد؟
هرپس در صورت ابتلا به تاولها و زخمهای باز بر روی بدن یا عدم بروز علائم، میتواند تبخال را گسترش دهد. مصرف داروی ضد ویروس میتواند به شما در کاهش خطر انتشار تبخال دستگاه تناسلی به شرکای جنسیتان کمک کند. شما همچنین میتوانید:
- به شریک جنسی خود اطلاع دهید که به تبخال دستگاه تناسلی مبتلا هستید.
- هر وقت رابطه جنسی دارید از کاندوم استفاده کنید.
- از رابطه جنسی در هنگام بروز علائم خودداری کنید.
- در صورت داشتن تاول یا زخم باز در اطراف دهان، از انجام رابطه جنسی دهانی خودداری کنید.
آیا کاندومها از شیوع تبخال دستگاه تناسلی جلوگیری میکنند؟
بله. برای جلوگیری از انتقال تبخال توصیه میکنیم که کاندوم را در 100٪ روابط جنسی خود استفاده کنید. بسیاری از بیماران وقتی علائمی نداشته باشند ویروس را منتقل میکنند. مطالعات نشان داده است که بیماری بدون علامت بین 1 تا 3 درصد از اوقات در بیماران مبتلا به عفونت دستگاه تناسلی HSV II اتفاق میافتد. بسیاری از عفونتهای جدید تبخال از شرکایی اتفاق میافتد که ویروس را به صورت بدون علامت انتقال میدهند، بنابراین کاندوم بسیار توصیه میشود.
کاندوم ممکن است برای زوجهای تک همسری یا زوجهایی که مایل به بارداری هستند گزینه جذابی نباشد. زوجین برای تعیین اینکه آیا عفونت بدون علامت دارند یا خیر، میتوانند آزمایشات سرولوژی را انجام دهند.
در صورت ابتلا به تبخال تناسلی، آیا میتوان آن را به سایر قسمتهای بدن مانند دستها یا پاها منتقل کرد؟
خیر. پس از بروز اولین عفونتT تبخال دستگاه تناسلی نمیتواند به قسمت دیگری از بدن مانند بازو، پا یا دست منتقل شود. اگر HSV II دستگاه تناسلی داشته باشید، HSV II را در قسمت دیگری از بدن خود مشاهده نخواهید کرد. سیستم ایمنی بدن آنتی بادی تولید میکند که از سایر قسمتهای بدن شما در برابر عفونت محافظت میکند. با این حال مواردی وجود دارد که فرد مبتلا به عفونتهای متعدد از یک ویروس است. این اتفاق معمولاً در زمان ابتلا به اولین عفونت بروز میکند. به عنوان مثال، اگر کسی هرگز تبخال نداشته باشد اما با شریک زندگی آلوده رابطه دهانی و تناسلی داشته باشد، میتواند در هر دو محل دچار عفونت شود.
آیا تبخال تناسلی میتواند از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل شود؟
بله. تبخال دستگاه تناسلی نوع I یا II با رابطه دهانی قابل انتقال است. فرد مبتلا به تبخال که ویروس را انتقال میدهد، حتی اگر ضایعات یا علائمی نداشته باشد، میتواند ناقل باشد. به همین دلیل است که تصور میشود جمعیت بیماران مبتلا به تبخال دستگاه تناسلی ناشی از HSV I در حال افزایش است.
من در دهانم تبخال دارم. آیا هنوز هم میتوانم به تبخال دستگاه تناسلی مبتلا شوم؟
بله. زخمهای باز معمولاً توسط HSV I ایجاد میشوند. افرادی که HSV I دارند مستعد ابتلا به HSV II (علت اصلی تبخال دستگاه تناسلی) هستند.
آیا میتوانم برای جلوگیری از انتقال تبخال دستگاه تناسلی به همسرم تحت درمان قرار بگیرم؟
بله. یک مطالعه بزرگ نشان داد که اگر یکی از شرکا مبتلا به تبخال تناسلی باشد و شریک زندگی دیگر آلوده نباشد، درمان سرکوبگرانه شریک زندگی مبتلا میتواند از انتقال تبخال علامتدار در بیش از 90٪ موارد جلوگیری کند. این گزینه برای زوجهایی است که علاقهمند به داشتن رابطه جنسی بدون محافظت هستند و یا قصد باردار شدن دارند.
اگر وارد رابطه جدیدی شدهاید و میدانید که به عفونت هرپس سیمپلکس مبتلا هستید، شما از نظر اخلاقی وظیفه دارید که قبل از رابطه جنسی به او اطلاع دهيد.
آیا صندلی توالت میتواند باعث انتقال تبخال دستگاه تناسلی شود؟
بسیار بعید است که از صندلی توالت به تبخال دستگاه تناسلی مبتلا شوید. تبخال دستگاه تناسلی عفونت مقاربتی (STI) است که در اثر تماس پوست به پوست پخش میشود.
در بیشتر موارد ویروس از طریق غشاهای مخاطی، پوست موجود در دهان، اندام تناسلی یا مقعد به بدن شما وارد میشود. این ویروس همچنین میتواند از طریق پوستی که دارای خراش یا پارگی ریز است نیز وارد بدن شما شود.
افراد میتوانند سالها بدون اینکه بدانند تبخال دستگاه تناسلی دارند زندگی کنند. ویروس میتواند گسترش یابد حتی اگر فرد آلوده فاقد زخم دستگاه تناسلی باشد. از آنجا که ویروس در خارج از بدن به سرعت از بین میرود، تقریباً غیرممکن است که از طریق تماس با توالت، حوله یا سایر اشیا استفاده شده توسط فرد آلوده، عفونت را انتقال دهد.
آیا درمان میتواند به جلوگیری از شیوع متعدد تبخال دستگاه تناسلی کمک کند؟
درمان سرکوبگرانه میتواند شیوع مکرر را برطرف کند. مصرف هر روزه دوز کم داروی ضد تبخال میتواند تعداد شیوع را تا 90٪ کاهش دهد. شما میتوانید برای مدت طولانی از درمان سرکوبگرانه استفاده کنید تا به تدریج کاهش پیدا کند.
تبخال دستگاه تناسلی و بارداری
جلوگیری از ابتلا به تبخال در دوران بارداری بسیار مهم است. احتمال زیادی وجود دارد که در اولین قسمت در دوران بارداری، ویروس به نوزاد منتقل شود.
خوشبختانه به ندرت اتفاق میافتد که زنان مبتلا به تبخال دستگاه تناسلی نوزادان خود را آلوده کنند. اگر میدانید که قبل از بارداری به تبخال دستگاه تناسلی مبتلا هستید، پزشک در تمام دوران بارداری وضعیت شما را کنترل میکند. اگر در زمان زایمان شیوع فعال داشته باشید، ممکن است سزارین توصیه شود. بسته به تشخیص فردی، پزشکان از درمان سرکوبگرانه برای کاهش میزان انتقال بیماری استفاده میکنند.
آیا تبخال دستگاه تناسلی به زونا مربوط است؟
زونا که به آن هرپس زوستر نیز گفته میشود، ناشی از ویروس واریسلا زوستر (VZV) است که در اوایل زندگی باعث آبله مرغان میشود. سابقه طبیعی عفونت واریسلا زوستر مانند عفونت تبخال دستگاه تناسلی است. از این رو VZV نیز در ریشههای عصب حسی پنهان میشود. در اواخر زندگی ممکن است ویروس خارج شود و باعث ایجاد زونا شود.
عود زونا باعث ایجاد ضایعات تاول مانند در یک ناحیه از پوست به نام درماتوم میشود. زونا عفونت مقاربتی نیست و از تبخال دستگاه تناسلی مستقل است.
آیا عفونت تبخال دستگاه تناسلی با HIV ارتباط دارد؟
تبخال و اچ آی وی توسط ویروسهای مختلف ایجاد میشوند. اما احتمال زیادی وجود دارد که بیماران آلوده به این ویروسها هر یک از بیماریها را به شریک جنسی خود منتقل کنند. بیماران مبتلا به تبخال در برابر عفونت HIV آسیب پذیرتر هستند. افرادی که به تازگی مبتلا به تبخال تشخیص داده شدهاند باید از نظر عفونت HIV و سایر عفونتهای مقاربتی مورد آزمایش قرار گیرند.
بیمارانی که به هرپس و اچ آی وی مبتلا هستند نیز ممکن است به دلیل تأثیر متقابل ویروس هرپس با ویروس اچ آی وی در بدنشان، میزان بیشتری از ویروسهای اچ آی وی را داشته باشند. هنگامی که اچ آی وی به سیستم ایمنی بدن فرد آسیب برساند، احتمال آن زیاد است که فرد به ویروس هرپس سیمپلکس بدون علامت نیز مبتلا شود.