توصیهها و مطالب ارائه شده در این مقاله از طرف متخصص پوست در سراسر جهان تأیید شدهاند. لازم به ذکر است که این توصیهها شامل داروهایی که نیازمند تجویز پزشک هستند، نمیشوند. این توصیهها شامل چندین نکته مهم است که میتواند در جلوگیری از بسیاری از بیماری پوستی صدف و سایر بیماریها مؤثر باشد. شما میتوانید این توصیهها را در برنامه روزانه خود درنظر بگیرید تا پوست، ناخن و موی سالم و طبیعی داشته باشید. سرطان پوست، شیوع بالاترین نوع سرطان در کشور ما است. هر سال بیش از ۲۰۰۰۰۰ مورد جدید این بیماری گزارش میشود و نرخ رشد سرطان پوست در میان آنها بیشتر از سایر نوعها است. اگرچه سرطان پوست میتواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود، اما بیش از ۸۰ درصد از موارد این نوع سرطان روی صورت، سر و گردن ظاهر میشوند و میتوانند خطرناک باشند. صدف یا بیماری پسوریازیس، یک بیماری پوستی شایع است که به صورت ضایعات دائمی و پوستهدار ظاهر میشود. این بیماری ممکن است به صورت تنها چند لکه پوست پوستهمانند مانند پوستههای شوره سر ظاهر شود، اما در برخی موارد میزان شدت بیماری و ضایعات پوستی بیشتر باشد و نواحی بزرگتری از پوست را درگیر کند. درمان قطعی و کامل برای این بیماری وجود ندارد، اما با استفاده از روشهای مختلف، میتوان بیماری را کنترل کرده و زندگی را برای افراد مبتلا آسانتر کرد. تخصصیان پوست و مو در تلاشند تا برنامه درمانی مناسبی را برای بیماران مبتلا به پسوریازیس ارائه دهند تا حداکثر اندازه ناراحتی و نارضایتی بیماران از وضعیت خود کاهش یابد.
سلامت پوست
فارغ از اینکه شما دارای پوستی چرب و مستعد آکنه باشید، یا پوست شما خشک یا ترکیبی از شرایط مختلف باشد، این نکات مهم برای شما کاربرد خواهندداشت. بنابراین دراینجا شما را با برخی نکات اساسی که متخصصین پوست آنها را توصیه میکنند، آشنا مینماییم:
- پوست خود را مرطوب نگهدارید. احتمالاً این همان نکتۀ مهمی است که هر متخصص پوست آن را تأیید میکند. وجود آب جهت ادامۀ فعالیت روان و آسان برای تمامی عملکردهای بدن، ضروری است. گاهی اوقات که بدن شما به اندازۀ کافی آب دریافت نمیکند (از داخل بدن)، علائم آن بر روی پوست به شکل خشکی، پوسته پوسته شدن و سایر مشکلات پوستی، ظاهر میشود. شما باید این توصیه را بارها و بارها شنیده باشید، اما باردیگر آنرا یادآوری میکنیم، در طول روز حداقل ۸ لیوان آب بنوشید. متخصصین پوست عقیده دارند اکثر مشکلات پوستی شما با رساندن مقادیر کافی آب به بدن کاهش مییابد. آب کمک میکند تا سموم را از پوست و بدن دفع نمایید، بنابراین تا میتوانید آب بنوشید.
- به مقدار فراوان (درحد افراط) از کِرِمهای ضد آفتاب استفاده کنید: متخصصین پوست میگویند حتی اگر تصمیم ندارید بیرون از خانه قدم بزنید، یا حتی اگر هوا ابری است، شما باید از یک کرم ضدآفتاب با spf خوب که توان محافظت در برابر گسترۀ وسیعی از طیف نورخورشید را داشتهباشد، استفاده کنید. هیچ چیزی بیشتر از اشعههای مضر خورشید، به پوست آسیب نمیرساند. شما باید از نورخورشید، ویتامین D را با دوز مناسب برای سلامتی دریافت نمایید، اما صورت خود را از آفتاب بپوشانید. آفتاب شدید، تأثیرات متعدد پیدرپی در ایجاد مشکلات پوستی دارد- روند پیری را تسریع نموده و در نتیجه لکههای سالخوردگی و لکههای تیرۀ ناشی از تجمع رنگدانهها در پوست (هایپرپیگمانتاسیون) و غیره را ایجاد میکند. تنها نجات دهندۀ شما یک ضدآفتاب با کیفیت است.
- از مواد غذایی کم ارزش، کمتر استفاده کنید: متخصصین پوست اعلام نمودهاند که کاهش مصرف مواد غذایی کم ارزش و ناسالم به پوست شما کمک فراوانی مینماید. شما میتوانید هر از چندگاهی تقلب کنید (غذای کم ارزش بخورید)، اما یک رژیم غذایی سالم و متعادل نتایج شگفتانگیزی بر روی پوست شما نشان خواهدداد.
- محصولاتی را انتخاب نمایید که مطابق با نوع پوست شما باشند: قبل از انتخاب یک محصول برای پوست خود، مهم است که فهرست مواد تشکیلدهنده آن را بخوانید. بسته به نوع پوستی که دارید، باید به این نکات توجه کنید:
۱. پوست چرب، مستعد آکنه و حساس: در این حالت، بهتر است از محصولاتی که پایۀ الکلی دارند، اجتناب کنید. محصولات الکلی ممکن است پوست را خشک کرده و تحریک کننده برای آکنهها باشند. بنابراین، بهتر است به دنبال محصولاتی بگردید که آب موجود در آنها بیشتر باشد و مرطوبکنندههای طبیعی مانند گلیسیرین داشته باشند.
۲. پوست خشک: برای پوست خشک، بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که حاوی گلیسیرین و سایر اجزاء مرطوبکننده باشند. این اجزاء به پوست شما کمک میکنند تا رطوبت خود را حفظ کند و از خشکی و ترکهای ناشی از آن جلوگیری کند.
۳. پوست مستعد آکنه: اگر پوست شما مستعد آکنه است، بهتر است محصولاتی را انتخاب کنید که منافذ پوست را انسداد نکنند. این نوع محصولات به عنوان “non-comedogenic” شناخته میشوند. آنها به پوست کمک میکنند تا تنفس کند و جلوی تشکیل آکنه را بگیرند.
۴. پوست حساس: برای پوست حساس، محصولاتی که با عنوان “hypoallergenic” شناخته میشوند، مناسب هستند. این نوع محصولات طراحی شدهاند تا حساسیتهای پوستی را کاهش دهند و عوارض ناشی از آنها را کم کنند.
در نهایت، برای هر نوع پوست، مهم است که مواد تشکیلدهندهای که برای آن مناسب نیستند را شناسایی کنید و از محصولاتی که این مواد را دارند، خودداری کنید. همچنین، همیشه توصیه میشود قبل از استفاده از یک محصول جدید، آن را بر روی یک قسمت کوچکی از پوست تست کنید تا ببینید آیا به آن حساسیت دارید یا خیر.
- از حولۀ تمیز برای صورت خود استفاده کنید: ممکن است شما این را ندانید که عوضنکردن مرتب حوله، ممکن است موجب گسترش و انتشار باکتریها شده و برای پوست شما ایجاد مشکل نماید. حولۀ خود را با هیچ فرد دیگری به اشتراک نگذارید. آن را تمیز نگه دارید، این شعاری است برای داشتن پوستی صاف و شفاف.
- بجای صابون، از پاک کنندههای ملایم یا شویندههای صورت استفاده کنید: همۀ صابونها با سطحPH شدیدی که دارند میتوانند به پوست شما صدمه بزنند. صابونهای تند میتوانند بافت پوست را تخریب نموده و موجب خشکی پوست، واکنشهای آلرژیک و موارد دیگر شوند. بهتر است انتخاب خود را با پاککنندههای ملایم و شویندههای صورت که PH مناسب دارند و برای پوست شما ملایم و مهربان هستند، عوض کنید.
- از پزشکتان درمورد مکملهای سلامت پوست پرس و جو کنید: امروزه، این امکان وجود ندارد که تمام مواد مغذی مورد نیاز برای تغذیۀ پوست را فقط از طریق رژیم غذایی تأمین نمود. با پزشک شخصی خود در این مورد صحبت کنید و تعدادی مکمل مناسب برای پوست که توسط او تجویز میشود، برای خود تهیه نمایید.
- آنتی اکسیدانها: سعیکنید آنتی اکسیدانها را در روال روزانۀ خود وارد کنید- خواه آن را از طریق داخلی دریافت کنید یا موادی را به صورت موضعی استعمال نمایید، در هر صورت فواید عظیمی برای پوست شما دارد. برخی بستههای آنتی اکسیدان را که همراه با میوه میباشند، امتحان کنید. آنتیاکسیدانها اثرات رادیکالهای آزاد را که برای سلولهای پوست مضر هستند، کاهش میدهند. رادیکالهای آزاد میتوانند آسیب نورخورشید را افزایش دهند، بنابراین لازم است شما روزانه دوز مناسبی از آنتی اکسیدان را دریافت کنید.
- جوشهای خود را فشار ندهید: اگر بر روی پوست خود دارای جوش هستید، آنها را فشارندهید. اینکار منجر به باقیماندن جای جوش بر روی پوست شده و باکتریها را بیشتر پخش میکند.
- خواب برای زیبایی: هنگامیکه شما به خواب میروید، سلولهای بدن و پوستتان خود را ترمیم میکنند. پوست خود را از مزایای یک خواب سودمند، محروم نکنید. متخصصین پوست، ۷ ساعت خواب را برای زیبایی توصیه مینمایند.
ناخنهای سالم
ناخنها انعکاس دهندۀ میزان سلامت عمومی ما هستند، به همین دلیل مراقبت صحیح از ناخنها و تقویت ناخنهای شکننده اهمیت فراوانی دارد. موارد زیر، نکات مهم عنوان شده توسط متخصصین پوست برای داشتن ناخنهایی سالم هستند:
- ناخنها را تمیز و خشک نگهدارید.
- ناخنها را صاف و مستقیم کوتاه کنید: از ناخنگیر یا قیچی مخصوص که تیز هستند، استفاده کنید. برای افزایش استحکام ناخن، لبههای آنرا اندکی گرد کنید.
- با سوهانزدن ناخن توسط صفحه سنباده، شکل ناخن را حفظ نموده و زائدههای آنرا برطرف کنید.
- ناخن را نجوید یا پوست زبر (کوتیکول) اطراف ناخن را جدا نکنید. اینکار ممکن است به ناخن آسیب برساند.
- از ناخنهایتان بعنوان ابزار استفاده نکنید، بطور مثال آنها را برای بازکردن قوطی نوشیدنی بهکار نبرید.
- ناخنهای پا را بطور منظم کوتاه کنید. کوتاه نگهداشتن آنها خطر آسیب و جراحت را به حداقل میرساند.
- چنانچه ناخنهای پای شما ضخیم هستند و کوتاهکردن آنها دشوار است، پاهای خود را داخل آبنمک گرم قراردهید. برای هر نیم لیتر آب، یک قاشق چایخوری نمک را با آب مخلوط نموده و پاها را ۵ تا ۱۰ دقیقه درون آن نگهدارید.
- از کندن و بیرونآوردن ناخنی که در انگشت پا فرورفته است، خودداری کنید، خصوصاً اگر عفونی و دردناک شدهباشد. اگر از یک ناخن فرو رفته در انگشت پا رنج میبرید، برای درمان آن به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
- کفشهایی بپوشید که کاملاً اندازه و مناسب پای شما باشند. همچنین هر روز جفت کفشهایی را که میپوشید با یک جفت دیگر جابجا کنید.
- در استخر و حمامهای عمومی از صندل (دمپایی) انگشتی استفاده کنید. اینکار خطر عفونت براثر قارچهایی که بر روی انگشت پا مینشینند و قارچ ناخن پا را کاهشمیدهد.
اگر در ناخنهای خود هرگونه تغییر، تورم، یا دردی احساس میکنید، به سراغ متخصص پوست خود بروید چراکه اینها میتوانند علائم مشکلات جدی ناخن باشند. اگر شما دارای دیابت هستید یا گردش خون شما ضعیف است، درآنصورت پیگیری درمان هریک از مشکلات ناخن و شکنندگی ناخن اهمیت ویژهای پیدا میکند. اگر سؤال یا نگرانی در مورد مراقبت از ناخنهایتان دارید، به متخصص پوست مراجعه نمایید.
موهای سالم
نحوۀ شستشوی مو و محصولاتی که شما استفاده میکنید، میتواند مسیری طولانی در جهت حفظ موهایی صاف و درخشان باشد. این نکات که مهم اما ساده هستند و توسط متخصصین پوست ارائه شدهاند را دنبال نمایید تا موهایی سالم داشته باشید:
- موهای چرب را زودبهزود بشوئید. میزان شستشوی موهای شما بستگی دارد به مقدار چربی که پوست سرتان تولید میکند.
- اگر پوست سر شما چرب است، ممکن است که لازم باشد هر روز آن را بشوئید.
- اگر موهای شما تحت درمان با مواد شیمیایی باشند، امکان دارد موهایتان خشکتر از معمول باشد، بنابراین ممکن است بخواهید آنها را کمتر بشوئید.
- با افزایش سن، پوست سر شما چربی کمتری تولید مینماید، بنابراین ممکن است نیاز کمتری به شامپوکردن آنها باشد. اما اگر در موهایتان پوستههایی مشاهده میکنید، این امکان وجود دارد که شامپوکردن شما ناکافی باشد. این مسئله ممکن است به شوره سر و سایر بیماریهای پوست سر منجر شود.
- شامپو را بر روی پوست سر متمرکز کنید. هنگام شستن موهایتان، عمدتاً بر تمیزنمودن پوست سر تمرکز نمایید نه اینکه بخواهید سرتاسر موها را بشوئید. اگر فقط موهای خود را بشوئید، موها، شل و ول و پراکنده شده و ملالآور و بدشکل میشوند.
- پس از هر بار شامپو کردن موها، استفاده از حالتدهنده (نرم کننده) بسیار حائز اهمیت است، مگر اینکه شامپوی استفاده شده شما یک شامپو “۲ در ۱” باشد که همچنین توانایی تمیز کردن و حالت دادن به موها را داشته باشد. استفاده از حالتدهنده به طور چشمگیری ظاهر موهای آسیب دیده یا صدمه دیده به دلیل عوامل اقلیمی مختلف مانند نور خورشید شدید، رطوبت بالا و غیره را بهبود میبخشد. این اثرات شامل افزایش درخشندگی، کاهش الکتریسیته ساکن، افزایش استحکام و به حدودی حفاظت از مو در مقابل اشعه مضر UV است.
- حالتدهنده را بر روی نوک موها استفاده کنید. با توجه به اینکه حالتدهنده میتواند موهای نرم و ظریف را شل و لَخت نشاندهد، بنابراین باید در قسمت نوک موها استفاده شود نه بر روی پوست سر یا در سرتاسر طول مو.
- شامپو و حالت دهندهای را انتخاب کنید که به طور خاص برای موهایی از نوع موی شما فرموله شده است. بطور مثال، اگر موهایتان را رنگ میکنید، از شامپویی استفاده کنید که برای موهای رنگ شده طراحی شده است. چنانچه موی شما آسیب دیده یا تحت درمان با مواد شیمیایی قرار گرفته است، شامپوی ”۲در۱“ را برای خرید درنظر بگیرید. فارغ از قیمت، بسیاری از نشانهای تجاری شامپو و حالتدهنده، منافع و نتایج یکسانی ارائهمینمایند.
- هنگام شنا، موها را محافظت نمایید. قبل از انجام شنا با خیسکردن مو و استفاده از حالت دهنده، موهای خود را در برابر اثرات مخرب کلر، محافظت کنید. یک کلاه شنای کاملاً اندازه بپوشید و از شامپوی مخصوصی که برای شناگران فرموله شده است و همچنین بعد از شنا از حالتدهندهای با اثر عمیق استفاده نمایید تا رطوبتی که ازدسترفته است، جبران شود.