زگیل تناسلی در زنان ، یک مشکل شایع پوستی در خانمهای سراسر جهان که بیش از پیش بر سلامت جنسی و روانی آنها تاثیر میگذارد. این عارضه که توسط سویههای خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود این ویروس میتواند باعث ایجاد دانههای ریز یا ضایعات شبیه گل کلم در ناحیه تناسلی یا مقعد باشد.، نگران نباشید، این زگیلها قابل درمان هستند! اما چون بعضی از انواع HPV میتوانند باعث سرطان دهانه رحم شوند، تشخیص و درمان زودهنگام بسیار پر اهمیت است. پس اگر زگیل تناسلی را مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید. لازم به ذکر است پیشگیری از درمان بهتراست، پس با تزریق واکسن HPV و رعایت نکات بهداشتی میتوانید تا حد زیادی ازاین عارضه پیشگیری کرد.
در این مقاله علائم زگیل تناسلی در زنان و راه های پیشگیری کننده را ذکر کردیم تا بتوانید بهتر این موضوع را مدیریت کنیم.
زگیل تناسلی در زنان چیست؟
زگیل تناسلی در زنان یک بیماری ویروسی شایع است که در ناحیه تناسلی یا اطراف آن ظاهر میشود و در اثر تماس جنسی منتقل میشود. این عارضه در ظاهر، شکل و اندازههای متفاوتی داشته و در برخی موارد نیاز به پیگیری های پزشکی و درمان تخصصی دارد. اگرچه برای برخی افراد بیعلامت میباشد، اما به دلیل ماهیت ویروسی که دارد، قابلیت انتقال به دیگران را داشته و با داروهای موضعی، روش های فریز یا لیزر درمان میشود. مراجعه به پزشک متخصص و بررسی منظم سلامت ناحیه تناسلی برای کنترل و پیشگیری از عوارض احتمالی این بیماری ضروری است.
دکتر محرابیان بهترین پزشک از لحاظ علمی و تجربه درمانی زگیل تناسلی در ایران و سایر کشورها هستند که آمار بالای درمان قطعی زگیل تناسلی را دارند. ایشان با علم به روز خود در کنگره های مختلف علمی و دارویی به عنوان مشاور و محقق شرکت کرده اند.
دکتر محرابیان آخرین پزشکی که برای درمان زگیل تناسلی مراجعه می کنید.
نشانهها و علائم زگیل تناسلی در زنان
علائم زگیل تناسلی در زنان میتواند بسیار متغیر باشد؛ برخی زنان هرگز علائمی از خود نشان نمیدهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است زگیلهای قابل مشاهده و گاهی ناراحتکنندهای را تجربه کنند. دوره نهفتگی، یعنی زمان بین آلودگی و ظهور علائم، میتواند از چند هفته تا چند ماه و حتی سالها متغیر باشد.
بیشتر بخوانید: واکسن گارداسیل
ضایعات زگیل تناسلی در زنان معمولا به صورت برجستگیهای کوچک، همرنگ پوست یا کمی تیرهتر ظاهر میشوند که ممکن است صاف، گنبدی شکل، یا کلمی شکل (در موارد پیشرفتهتر) باشند. اندازه آنها میتواند از چند میلیمتر تا چندین سانتیمتر متغیر باشد. مکانهای شایع بروز زگیل در زنان عبارتند از:
- ناحیه فرج (ولوا): لبهای داخلی و خارجی
- واژن: دیوارههای داخلی
- دهانه رحم: اگرچه کمتر شایع است، اما میتواند زگیلهای داخلی ایجاد کند که تنها با معاینه قابل مشاهده هستند.
- ناحیه مقعد: اطراف یا داخل مقعد، به خصوص در افرادی که رابطه جنسی مقعدی دارند.
- کشاله ران و پرینه: (ناحیه بین واژن و مقعد)
گاهی اوقات، زگیلها میتوانند بدون درد باشند و فرد حتی از وجود آنها بیاطلاع باشد. اما در برخی موارد، ممکن است علائم دیگری مانند خارش، سوزش، خونریزی در حین رابطه جنسی، یا ترشحات غیرطبیعی از واژن را تجربه کنند. در موارد بزرگ و متعدد، زگیلها میتوانند باعث ناراحتی، درد، و تاثیرات روانی بر کیفیت زندگی فرد شوند.
علت بروز زگیل تناسلی در زنان
علت اصلی بروز زگیل تناسلی در زنان، عفونت با ویروس پاپیلوم انسانی است. این ویروس از طریق تماس مستقیم پوست با پوست، در حین رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا حتی تماس تناسلی بدون دخول منتقل میشود. بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از ویروس HPV وجود دارد که برخی از آن ها کم خطر بوده و باعث زگیل تناسلی میشوند، در حالی که انواع پرخطر آن زمینه ساز بروز تغییرات غیرطبیعی در سلول های دهانه رحم و در مواردی سرطان میباشند. عواملی مانند داشتن شرکای جنسی متعدد، شروع رابطه جنسی در سنین پایین، ضعف سیستم ایمنی یا ابتلا به سایر عفونت های مقاربتی احتمال ابتلا به HPV و در نتیجه بروز زگیل تناسلی در زنان را افزایش میدهند.
درمان اصولی، دقیق، علمی و برنامه ریزی شده برای “زگیل تناسلی” در محیطی کاملا تمیز و بهداشتی و لوکس با تجهیزاتی مدرن و به روز در مطب دکتر محرابیان برای بیماران عزیز محیا است.
راه های پیشگیری از زگیل تناسلی در زنان
برای پیشگیری از زگیل تناسلی در زنان، چندین روش و تدبیر موثر وجود دارد که خطر ابتلا به این بیماری را کاهش میدهند.
- واکسیناسیون HPV: یکی از مهم ترین و موثرترین روش های پیشگیری از زگیل تناسلی، دریافت واکسن HPV است. واکسن های موجود مانند Gardasil و Cervarix از ابتلا به انواع پرخطر و کم خطر ویروس HPV که باعث زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم میشوند، جلوگیری میکنند. توصیه میشود که واکسیناسیون در سنین ۹ تا ۲۶ سالگی انجام شود، اما در برخی موارد، افراد بالاتر از این سن نیز میتوانند از واکسن استفاده کنند.
- استفاده از کاندوم: استفاده صحیح از کاندوم در رابطه جنسی به میزان زیادی از انتقال ویروس HPV و سایر بیماری های مقاربتی جلوگیری میکند. هرچند کاندوم نمیتواند بهطور کامل از انتقال HPV جلوگیری کند، اما احتمال ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش میدهد.
- کاهش تعداد شرکای جنسی: داشتن شرکای جنسی متعدد، خطر ابتلا به HPV را افزایش میدهد. بنابراین، محدود کردن تعداد شرکای جنسی و داشتن روابط جنسی با یک شریک ثابت خطر ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش میدهد.
- تقویت سیستم ایمنی بدن: یک سیستم ایمنی سالم ، بدن را در مقابله با ویروس HPV یاری میکند. تغذیه مناسب، ورزش منظم، خواب کافی و کاهش استرس از عوامل مهم در تقویت سیستم ایمنی هستند.
- پرهیز از تماس پوست با پوست در نواحی تناسلی: حتی بدون دخول، ویروس HPV از طریق تماس مستقیم پوست با پوست منتقل میشود. به همین دلیل، در صورت داشتن شریک جنسی آلوده، از تماس جنسی خودداری کنید تا خطر ابتلا به HPV کاهش یابد.
راه های تشخیص زگیل تناسلی در زنان
تشخیص زگیل تناسلی در زنان از طریق معاینه بالینی توسط پزشک متخصص صورت میگیرد. پزشک با معاینه دقیق ناحیه تناسلی، واژن، دهانه رحم و اطراف مقعد، زگیل ها را شناسایی میکند. در برخی موارد، زگیل ها داخلی یا در نواحی غیر قابل مشاهده میباشند، در این صورت پزشک از کولپوسکوپی برای مشاهده دقیق تر و بررسی ناحیه دهانه رحم استفاده میکند. در صورتی که زگیل ها مشکوک به نوع پرخطر ویروس HPV باشند، پزشک تست پاپ اسمیر را برای شناسایی نوع ویروس و ارزیابی ریسک سرطان دهانه رحم تجویز میکند. اگر دکتر ابوالفتح محرابیان نیاز به تایید دقیق تر داشته باشد، از بیوپسی استفاده میکند تا تغییرات سلولی را بررسی نماید.
با توجه به ارتباط قوی بین سرطان های دستگاه تناسلی به خصوص، سرطان دهانه رحم با ویروس اچ پی وی همه خانمهایی که رابطه جنسی داشته اند، صرف نظر از اینکه علامتدار و یا بدون علامت باشند، باید تست پاپ اسمیر و تست پی سی آر از دهانه رحم انجام دهند. البته خیلی از این افراد که در ظاهر تصور می کنند که علامتی از زگیل ندارند، در معاینه توسط پزشک با تجربه، دارای ضایعات زگیلی می باشند. تست پاپ اسمیر وضعیت سلولی دهانه رحم را مشخص میکند که آیا نرمال است، به سمت سرطان پیش میرود یا سرطانی شده است. تست پی سی آر که با همان نمونه ای که برای پاپ اسمیر برداشته شده است قابل انجام است، تستی بسیار دقیق است که وجود و یا عدم وجود ویروس اچ پی وی و نوع آن را مشخص می کند. سه حالت محتمل است.
- اگر تست پی سی آر منفی باشد یعنی ویروس در دهانه رحم وجود ندارد و بسیار با ارزش است و خیالمان را راحت می کند. ولی اگر تست پی سی آر انواع پرخطر ویروس به خصوص نوع ۱۶ و یا ۱۸ را نشان دهد،حالت های ۲ و یا ۳ وجود دارد:
- ویروس پر خطر ۱۶ یا ۱۸ مثبت است ولی پاپ اسمیر نرمال است. در این حالت اقدام خاصی جز تقویت سیستم ایمنی لازم نیست فقط سال بعد باید هر دو تست تکرار شود. (البته بعضی از همکاران متخصص زنان در این حالت توصیه به کولپوسکوپی که بررسی داخل واژن و دهانه رحم با دوربین است، را توصیه می کنند.)
- ویروس پر خطر ۱۶ یا ۱۸ مثبت است و نتیجه پاپ اسمیر، غیر طبیعی بودن سلولهای دهانه رحم را نشان می دهد. که بسته به اینکه آیا یک سوم ،دو سوم و یا تمام ضخامت دهانه رحم غیر طبیعی باشد، درمانهای خاص خود را می طلبد ولی خوشبختانه امروزه همه این موارد با تشخیص زود هنگام قابل درمان است..
درمان زگیل تناسلی در زنان
هدف از درمان زگیل تناسلی، برداشتن زگیلهای قابل مشاهده و کاهش علائم است. هیچ درمانی برای ریشهکن کردن ویروس HPV از بدن وجود ندارد؛ ویروس ممکن است حتی پس از درمان زگیلها، در بدن باقی بماند و در آینده منجر به عود زگیل شود. درمان زگیل تناسلی در زنان به نوع و تعداد زگیلها، محل آن ها و وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد. روش های مختلفی برای درمان این زگیل ها وجود دارد که به شرح زیر هستند.
- داروهای موضعی: برخی داروها مانند پودوفیلین، ایمیکویمود یا تری کلرواستیک اسید به صورت موضعی روی زگیل ها اعمال میشوند و به کاهش یا از بین بردن آن ها کمک میکنند.
- کرایوتراپی یا فریز کردن: در این روش، پزشک با استفاده از نیتروژن مایع، زگیل ها را فریز میکند. این فرآیند موجب میشود که بافت زگیل آسیب دیده و از بین برود.
- لیزر درمانی: در این روش از لیزر برای سوزاندن زگیل ها استفاده میشود. این روش بیشتر برای زگیل های مقاوم یا بزرگ تر کاربرد دارد.
- جراحی: در برخی موارد که سایر روش ها موثر نبوده یا زگیل ها به اندازه بزرگی رسیدهاند، پزشک از روش های جراحی برای برداشتن زگیل ها استفاده میکند.
- الکتروسرجری : در این روش از جریان الکتریکی برای سوزاندن و از بین بردن زگیل ها استفاده میشود.
در نهایت، لازم به ذکر است که هیچ کدام از این درمانها ویروس HPV را از بدن حذف نمیکنند. درمان ها تنها به کاهش یا از بین بردن زگیل ها کمک میکنند، اما فرد همچنان ناقل ویروس باقی میماند. لذا، پیگیری درمان و مشاوره با پزشک متخصص برای انتخاب بهترین روش درمانی ضروری است.
مراقبت های بعد از درمان زگیل تناسلی در زنان
بعد از درمان زگیل تناسلی در زنان، رعایت برخی مراقبت ها ضروری است تا از عوارض جانبی جلوگیری شود و بهبودی سریع حاصل گردد. این مراقبت ها شامل موارد زیر است.
- پس از درمان زگیل تناسلی، بهتر است تا حداقل ۲ تا ۴ هفته از رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی خودداری کنید تا از ایجاد التهاب، عفونت یا انتقال مجدد ویروس جلوگیری شود.
- پس از درمان، به ویژه اگر زگیل ها در ناحیه داخلی واژن یا دهانه رحم بودهاند، بهتر است از تامپون استفاده نکنید تا از تحریک نواحی درمان شده جلوگیری شود.
- برای جلوگیری از عفونت، ناحیه تناسلی باید به طور مرتب با آب و صابون ملایم شسته شود. از استفاده از صابون های معطر یا محصولات شیمیایی تحریک کننده پرهیز کنید.
- پس از درمان، به طور منظم نواحی درمان شده را بررسی کنید. در صورت مشاهده هرگونه ترشح غیرعادی، درد شدید، خونریزی یا علائم غیر معمول، باید به پزشک مراجعه کنید.
- در مدت زمان کوتاه بعد از درمان، از حمام های داغ، استخر یا وان داغ خودداری کنید تا از ایجاد التهاب یا عفونت جلوگیری شود.
- به بدن خود زمان دهید تا به طور کامل بهبود یابد. استراحت کافی و تغذیه مناسب به سیستم ایمنی کمک میکند.
- پس از درمان، لازم است که پیگیری های منظم پزشکی برای بررسی اثربخشی درمان و عدم عود زگیلها انجام شود. پزشک برای بررسی دوباره وضعیت شما توصیه به انجام پاپ اسمیر یا تست HPV میکند.
پیشگیری از زگیل تناسلی در زنان
پیشگیری از زگیل تناسلی و عفونت HPV، اساسیترین بخش مدیریت این بیماری است. استراتژیهای اصلی پیشگیری عبارتند از:
- واکسیناسیون HPV: واکسن HPV موثرترین ابزار برای پیشگیری از عفونت با انواع پرخطر HPV (که مسئول سرطانها هستند) و انواع کمخطر (که باعث زگیل تناسلی میشوند) است. واکسنهای موجود (مانند گارداسیل ۹) میتوانند در برابر ۹ نوع HPV محافظت ایجاد کنند. تزریق واکسن به طور ایدهآل قبل از شروع فعالیت جنسی توصیه میشود (معمولا در سنین ۹ تا ۱۴ سال)، اما برای افراد تا سن ۴۵ سال نیز میتواند مفید باشد.
- استفاده صحیح و مداوم از کاندوم: کاندوم میتواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد، اما به دلیل اینکه HPV میتواند در نواحی از پوست که کاندوم پوشش نمیدهد نیز وجود داشته باشد، محافظت کامل ایجاد نمیکند. با این حال، استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی، خطر انتقال بسیاری از عفونتهای مقاربتی دیگر را نیز به طور قابل توجهی کاهش میدهد.
- کاهش تعداد شرکای جنسی: هر چه تعداد شرکای جنسی بیشتر باشد، خطر مواجهه با HPV و سایر عفونتهای مقاربتی افزایش مییابد.
- غربالگری منظم (تست پاپ اسمیر و تست HPV): غربالگری منظم دهانه رحم برای زنان، به ویژه از سن ۲۱ سالگی، برای تشخیص زودهنگام تغییرات سلولی ناشی از HPV و پیشگیری از پیشرفت آنها به سرطان دهانه رحم حیاتی است.
- آگاهی و آموزش جنسی: آموزش در مورد سلامت جنسی، راههای انتقال STIs، و اهمیت استفاده از روشهای محافظتی، نقش کلیدی در پیشگیری ایفا میکند.
- پرهیز از رابطه جنسی با افراد دارای زگیلهای قابل مشاهده: اگرچه ویروس میتواند حتی بدون وجود زگیلهای قابل مشاهده منتقل شود، اما پرهیز از تماس با ضایعات فعال میتواند خطر انتقال را کاهش دهد.
بارداری و زگیل تناسلی
زنان باردار مبتلا به زگیل تناسلی نیاز به توجه ویژه دارند. در اکثر موارد، زگیلهای تناسلی بر بارداری یا جنین تاثیر نمیگذارند و معمولا دلیلی برای انجام سزارین نیستند. با این حال، در برخی موارد نادر:
زگیلها ممکن است در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی بزرگتر یا متعددتر شوند.
ویروس HPV میتواند از مادر به نوزاد در حین زایمان منتقل شود، اگرچه این اتفاق بسیار نادر است. در صورت انتقال، نوزاد ممکن است در گلو یا حنجره خود زگیلهایی (پاپیلوماتوز راجعه تنفسی) ایجاد کند که نیاز به درمان دارد.
در صورتی که زگیلها بسیار بزرگ باشند و راه زایمان طبیعی را مسدود کنند، ممکن است سزارین توصیه شود.
مشاوره منظم با پزشک در دوران بارداری برای مدیریت زگیل تناسلی و برنامهریزی برای زایمان ایمن ضروری است.
پیامدهای روانی و اجتماعی
ابتلا به زگیل تناسلی میتواند پیامدهای روانی و اجتماعی قابل توجهی برای زنان داشته باشد. احساس شرم، خجالت، اضطراب، نگرانی در مورد آینده روابط جنسی، و ترس از قضاوت از جمله این پیامدها هستند. بسیاری از افراد ممکن است به دلیل انگ مرتبط با عفونتهای مقاربتی، از جستجوی کمک پزشکی یا صحبت با شریک جنسی خودداری کنند، که میتواند منجر به تاخیر در تشخیص و درمان شود. حمایت روانشناختی و آموزش در مورد اینکه HPV یک عفونت بسیار شایع است و نباید با آن شرمنده شد، برای کمک به افراد در مدیریت این پیامدها حیاتی است.
نتیجه گیری
زگیل تناسلی در زنان یکی از بیماری های مقاربتی است که زندگی جنسی و روانی افراد را تحت تاثیر قرار میدهد. اگرچه درمان های مختلفی برای کنترل و کاهش علائم این بیماری وجود دارد، اما پیشگیری همیشه بهترین گزینه است. با رعایت نکات بهداشتی، استفاده از واکسن HPV و مشاورههای پزشکی منظم، میتوان تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد. مهم است که در صورت مشاهده هرگونه علامت یا تغییرات در ناحیه تناسلی، به پزشک مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدی تر مانند سرطان دهانه رحم جلوگیری شود. حفظ سلامت جنسی نه تنها به پیشگیری از بیماری های مقاربتی کمک میکند، بلکه به افزایش آرامش ذهنی افراد نیز میانجامد.