انواع خال پوستی: تشخیص خال معمولی از خال‌های سرطانی

خال پوستی به رشد رنگدانه‌ها روی سطح پوست گفته می‌‌شود و شایع ترین خال‌ها گاهی اوقات تحت عنوان خالی طبیعی، خال اکتسابی یا خال‌های معمولی یاد می‌شوند. این خال‌ها و از لحاظ رنگ و اندازه در اشکال مختلف به وجود می‌آیند و حتی ممکن است با گذر زمان رنگ آنها تغییر کند و روشن تر یا تیره تر شوند که این تغییرات رنگ طبیعی تلقی می‌شود. برخی از این خال‌ها افراد را در معرض خطر ملانوما قرار می‌دهند. برخلاف باور عموم چهار نوع خال وجود دارد که عبارتند از خال مادرزادی، خال غیر معمول و خال اسپیتز نووس.

انواع خال‌های پوستی

خال‌ها به طور عمده در دوران کودکی و نوجوانی شکل می‌گیرند و تقریباً همه بزرگسالان حداقل یک خال روی بدن خود دارند و برخی افراد دارای تعداد بیشتری خال هستند. معمولاً حدود ۴۰ خال روی بدن طبیعی است. خال‌ها می‌توانند در هر قسمتی از بدن ظاهر شوند، از جمله صورت، شقیقه، کف دست، کف پا، بین انگشتان دست و پا، زیر ناخن دست و پا و سایر نقاط بدن.

اگرچه خال‌های اکتسابی در همه افراد به یک شکل ظاهر نمی‌شوند، اما ویژگی‌های مشترکی دارند که به شرح زیر است:

• این خال‌ها به رنگی مشاهده می‌شوند و در اکثر موارد رنگ قهوه‌ای دارند، اما ممکن است رنگ سیاه، آبی، صورتی، رنگ پوستی و بنفش داشته باشند یا حتی بدون رنگ باشند.
• خال‌ها به صورت گرد شکل هستند و لبه‌های متقارنی دارند.
• این خال‌ها معمولاً صاف هستند یا حاشیه‌های بسیار کمی برجسته دارند.
• شکل یا اندازه خال‌ها تغییر نمی‌کند.

خال غیر معمول

خال غیر معمول که تحت عنوان خال دیسپلاستیک شناخته می‌شود یک نوع خال است که به ملانوما تبدیل می‌گردد. این نوع خال ظاهری شبیه ملانوما دارد اما ملانوما نیست. با این حال داشتن بیش از ۴ عدد خال غیر معمول شما را در معرض خطر ابتلا به ملانوما قرار خواهد داد. خال‌های غیر معمول می‌توانند در هر قسمت از بدن به وجود بیاید اما بیشتر در ناحیه قفسه سینه، کمر و پهلوها ایجاد خواهند شد که در برخی از افراد در ناحیه سر، گردن و پوست سر نیز ایجاد می‌‌شوند. خال‌های غیر معمول اغلب در ناحیه صورت رشد نمی‌کنند. این گروه از خال‌ها دارای برخی ویژگی‌های مشترک هستند که به شرح زیر می‌باشند:

• این خال‌ها معمولاً بزرگ تر از مداد پاک کن هستند و قطر آنها بیش از ۶ میلیمتر می‌باشد.
• این خال‌ها معمولاً متقارن نیستند.
• خال‌های غیر معمول از چند رنگ تشکیل شده ‌اند و اغلب ترکیبی از رنگ قهوه ای، قرمز یا صورتی می‌باشند.
• اگر شما سابقه ملانوما دارید یا والدین شما فرزندان شما یا یکی از اعضای خانواده تان با این مشکل مواجه شده است ریسک بروز ملانوما در شما افزایش پیدا می‌‌کند.

یک اختلال ژنتیکی وجود دارد که به آن سندروم ملانومای خال‌های غیر معمول خانوادگی گفته می‌شود و افرادی که دارای چنین سندرومی‌ هستند بیشتر در معرض خطر ملانوما قرار می‌گیرند. سه مورد از ویژگی‌های اصلی سندروم ملانومای خال‌های غیر معمول خانوادگی به شرح زیر می‌باشد:

• بیش از ۵۰ عدد خال در بدن آنها وجود دارد.
• حداقل چند عدد خال غیر معمول دارند.
• در خانواده آنها سابقه ابتلا به ملانوما وجود دارد.

اگر شما یک عدد خال غیر معمول دارید باید هر ماه آن را از لحاظ تغییرات شکل و اندازه یا رنگ یا خونریزی و خروج ترشح بررسی نمایید.

خال‌های مادرزادی

خال مادرزادی به خالی گفته می‌شود که در هنگام تولد روی سطح بدن وجود دارد و تقریباً از هر صد نفر یک نفر با خال مادرزادی متولد می‌شود. خال‌های مادرزادی معمولاً رنگ تیره‌ ای دارند و روی آنها مو تشکیل می‌شود. این خال‌ها معمولاً در اشکال و اندازه‌های مختلف به وجود می‌آیند و برخی از آنها کوچک هستند حال آنکه برخی دیگر بسیار بزرگ می‌باشند. در صورتی که خال‌های مادرزادی برداشته نشوند می‌‌توانند تا حد قابل توجهی بزرگ شوند. افرادی که دچار برخی اختلالات ژنتیکی خاص از قبیل نوروفیبروماتوزیس و اسپینا بیفیدا هستند بیشتر در معرض به وجود آمدن خال‌های مادرزادی قرار می‌گیرند. افرادی که دارای خال‌های مادرزادی بزرگ هستند در معرض خطر ملانوما قرار دارند.

اسپیتز نووس

اسپیتز نووس یک نوع خال است که شباهت زیادی به ملانوما دارد و در اکثر مواقع در دوران کودکی و اوایل نوجوانی به وجود می‌آید اما افراد بزرگسال نیز ممکن است چنین خالی را داشته باشند. این خاله ظاهری برجسته و گنبدی شکل دارد که به رنگ صورتی دیده می‌شود اما گاهی اوقات به رنگ‌های دیگری نیز از قبیل قهوه‌ ای، سیاه و قرمز دیده می‌شود. این خال‌ها می‌توانند خون ریزی کنند یا از آنها ترشح خارج شود که این امر باعث می‌‌شود تفکیک کردن آنها با ملانوما دشوار باشد.

چگونه می‌توان خال‌های طبیعی، خال خوش خیم و ملانوما را از یکدیگر تفکیک کرد؟

با توجه به تحلیل‌های متخصصین، برخی از انواع خال‌های خاص ممکن است شما را در معرض خطر ملانوما، یک نوع سرطان پوست که بر سلول‌های تولید کننده ملانین (رنگدانه‌های پوست) تأثیر می‌گذارد، قرار دهد. برای مثال، خال‌های غیرمعمول و مادرزادی می‌توانند خطر بروز سرطان را افزایش دهند و افرادی که تعداد زیادی خال روی بدن خود دارند، در معرض خطر سرطان قرار می‌گیرند. ملانوما اغلب در افراد بزرگسال رخ می‌دهد، اما می‌تواند در سنین مختلف بروز کند. افرادی که رنگ پوست، مو و چشم روشنی دارند، بیشتر احتمال دچار شدن به ملانوما را دارند، اما این بیماری ممکن است بر همه افراد تأثیر بگذارد. ملانوما می‌تواند در هر ناحیه‌ای از پوست ظاهر شود، از جمله چشم، دهان، ناحیه تناسلی، اعضای داخلی، زیر ناخن و بالا تنه، بازوها و پاها.

واضح است که شناختن علائم و نشانه‌های ملانوما و مراجعه به پزشک در صورت وجود خال‌های مشکوک به شدت توصیه می‌شود. تشخیص زودهنگام و درمان سریع می‌تواند در جلوگیری از پیشرفت بیماری و افزایش شانس بهبودی بسیار مؤثر باشد.

همه انواع ملانوما دارای علائم و نشانه‌های سرطان نیستند و به طور کلی برای تشخیص این اختلال لبه‌های خال، رنگ آن، قطر و رشد یا عدم رشد آن نقش مهمی ‌را ایفا می‌کنند. شما باید سعی کنید با علائم و نشانه‌های ملانوما آشنا شوید تا بتوانید پوست خود را به لحاظ علائم سرطان ارزیابی کنید. اگر شما دارای علائم و نشانه‌های ملانوما هستید باید فوراً به پزشک یا متخصص پوست مراجعه نمایید تا وضعیت خال را ارزیابی کند. اگر به تازگی هرگونه خال جدیدی روی پوست شما به وجود آمده است یا شاهد تغییر رنگ و ظاهر خال‌های قبلی خود هستید باید به متخصص پوست مراجعه کنید زیرا هر گونه تغییری که در خال به وجود می‌‌آید می‌‌تواند علامت ملانوما باشد. همیشه به ما تغییرات ظاهری، شکل یا رنگ خال‌های بدن خود توجه داشته باشید زیرا ملانوما می‌‌تواند کشنده باشد اما اگر به موقع تشخیص داده شود می‌توان به کمک روش‌های درمانی موجود به درمان آن پرداخت. اکنون این سوال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان یک خال معمولی را از ملانوما تفکیک کرد؟ در بخش زیر به چند نکته مهم اشاره می‌کنیم که می‌تواند کمک کننده باشد:

• خال مورد نظر متقارن نیست یعنی دو طرف خال شبیه یکدیگر نیستند.
• خال دارای شکل غیر طبیعی است و لبه‌های آن به طور صحیح مشخص نشده است.
• خال از چند رنگ تشکیل شده است به عنوان مثال ممکن است لبه‌های آن قهوه ‌ای، سیاه، آبی، صورتی، قرمز یا سفید باشد.
• خال بزرگتر از یک مداد پاک کن می‌باشد.
• شکل، رنگ و اندازه خال در حال تغییر کردن است.

همه انواع ملانوما دارای علائم و نشانه‌های بالا نیستند به این ترتیب اگر شما متوجه هر گونه تغییری در شکل و ظاهر خال خود شده اید بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

اکثر خال‌ها نیازی به درمان ندارند اما گاهی اوقات متخصص پوست به خارج کردن خال از بدن می‌پردازد. دلایل متعددی برای برداشتن خال از بدن وجود دارد که به شرح زیر می‌باشند:

• پزشک عقیده داشته باشد که خال مورد نظر سرطانی می‌شود.
• بیمار از ظاهر خال خود ناراحت باشد.
• خال باعث ناراحتی بیمار شده باشد یعنی لباس به آن ساییده می‌شود و باعث التهاب آن می‌گردد یا آنکه خال در قسمتی قرار دارد که معمولاً دست به آن برخورد می‌کند.

پزشک چگونه به برداشتن خال می‌پردازد؟

در اکثر مواقع می‌توان خال را در مطب پزشک برداشت. از دو روش رایج برای برداشتن خال استفاده می‌شود که عبارت است از ایجاد برش جراحی و شیو جراحی. در روش اول پزشک به طور کامل خال را برش می‌زند و سپس در صورت لزوم پوست را بخیه خواهد کرد و در روش دوم نیز از ابزار مخصوص جراحی به منظور تراشیدن خال استفاده می‌کند. در هر دو روش ممکن است پزشک تصمیم بگیرد خال را به لحاظ علائم سرطان زیر میکروسکوپ بررسی کند.

از برداشتن خال در منزل خودداری کنید

بسیاری از افراد به دلایل مختلف تمایل دارند خال‌های خود را در خانه برداشت کنند. اما این کار بسیار خطرناک است و به هیچ وجه توصیه نمی‌شود که خال‌ها را خودتان دستکاری کنید. اگر خال شما دارای سلول‌های سرطانی باشد، شما هرگز نمی‌توانید این مشکل را تشخیص دهید، و با بریدن و جدا کردن خال، سلول‌های سرطانی ممکن است به سایر مناطق بدن منتقل شوند. اگر خال را خودتان جدا کنید، هرگز به موقع تغییرات پوستی که ممکن است نشان دهنده سرطان باشند، متوجه نخواهید شد. علاوه بر این، اقدام به جدا کردن خال در خانه می‌تواند منجر به عفونت پوست یا عفونت خون شود و ریسک بروز بافت اسکار را نیز افزایش دهد.

متخصصان پوست با روش‌های خاصی برای جدا کردن خال‌ها از پوست آشنا هستند و توانایی تشخیص خال‌های سرطانی و غیرسرطانی را دارند. بنابراین، اگر خالی دارید که نیاز به برداشت شدن دارد، باید ابتدا به متخصص پوست مراجعه کرده و از او بخواهید خال را برداشت کند. این اقدام بهترین راه برای اطمینان حاصل کردن از سلامت پوست شماست و از طریق آن متخصص می‌تواند هرگونه خال سرطانی را تشخیص دهد و در صورت لزوم برخی از روش‌های درمانی را پیشنهاد دهد.

آیا می‌توان از به وجود آمدن خال پیشگیری کرد؟

 نمی‌‌توان از به وجود آمدن خال پیشگیری کرد اما شما باید به طور منظم پوست خود را ارزیابی کنید تا بتوانید هر گونه خال جدید یا تغییر در ظاهر خال را تشخیص دهید.

• عدم تقارن خال و شبیه نبودن نیمی از خال به سایر نقاط آن
• متفاوت بودن رنگ یک قسمت از حال با سایر نقاط
• بزرگ بودن خال بیش از ۶ میلیمتر
• تغییر رنگ و شکل خال یا ضایعات پوستی

 مراحلی که می‌توان از تبدیل شدن خال به سرطان جلوگیری کرد به شرح زیر می‌باشد:

• استفاده از کرم ضد آفتاب با عیار حفاظتی ۳۰ و تمدید مجدد آن پس از هر دو ساعت
• استفاده از لباس آستین بلند، عینک آفتابی و کلاه بزرگ
• قرار گرفتن در سایه در روزهای آفتابی و معمولاً بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر
• اجتناب از برنزه کردن پوست زیرا طبق تحقیقات انجام شده ریسک بروز سرطان پوست از قبیل ملانوما را افزایش می‌دهد.
• معاینات منظم پوست در منزل یا ارزیابی خال‌های مشکوک توسط متخصص پوست