قرص راکوتان برای درمان جوش‌های شدید (جوش ندولار یا کنگلوباتا و یا جوشی که سبب بروز جای زخم دائمی می‌شود) و همچنین برای جوش‌هایی که به درمان‌های استاندارد با آنتی‌باکتری‌های سیستمیک و درمان موضعی پاسخ نداده‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله تمامی موارد مربوط به این قرص و روش استفاده از قرص راکوتان شرح داده می‌شود.
قرص راکوتان چیست؟
راکوتان در واقع یک نام تجاری است (همانند hoover و sellotape). نام اصلی قرص راکوتان، ایزوترتینوئین می‌باشد. ایزوترتینوئین به گروهی از داروها به نام رتینوئید تعلق دارند که به ویتامین A مرتبط هستند. این دارو به روشهای مختلفی عمل کرده و عوامل متفاوتی که سبب بروز جوش می‌شوند را هدف قرار می‌دهد. ماده فعال قرص راکوتان (ایزوترتینوئین) از دو طریق از بروز علائم جوش جلوگیری می‌کند:
- کاهش میزان چربی که توسط غدد چربی تولید می‌شود.
- از بین بردن باکتری‌های روی پوست که میتواند سبب عفونی شدن فولیکول‌های مسدود شده شود.
ایزوترتینوئین همچنین دارای خواص ضد التهابی است و میتواند به کاهش قرمزی و ورم کمک کند.
کاربردهای قرص راکوتان
جهت درمان جوش از داروهای مختلفی استفاده می‌شود. قرص راکوتان برای رفع جوش‌های شدید به کار برده می‌شود. امکان دارد پزشک این قرص را برای موارد دیگر تجویز کند. در صورت وجود هرگونه سوال در مورد قرص راکوتان بایستی از پزشک در این زمینه سوال شود. به طور کلی کاربردهای قرص راکوتان شامل موارد زیر می‌باشد:
- راکوتان حاوی ماده فعال ایزوترتینوئین است.
- قرص راکوتان برای درمان جوش استفاده می‌شود.
- راکوتان به گروهی از داروها به نام رتینوئید تعلق دارد که به ویتامین A مرتبط هستند.
- رتینوئید سبب کاهش میزان چربی تولید شده توسط غدد در پوست شده و در نهایت سبب کاهش باکتری و التهاب و باز شدن منافذ مسدود شده می‌شود.
قرص راکوتان برای چه کسانی تجویز می‌شود؟
قرص راکوتان تنها توسط پزشکان متخصص برای نوجوانان و بزرگسالانی که دارای جوش شدید هستند تجویز می‌شود. جوش‌های شدید می‌توانند سبب بروز جای زخم نیز بشوند. راکوتان تنها در موارد جوش شدید که به دیگر درمان‌ها پاسخ نداده است تجویز می‌شود؛ چرا که این دارو با برخی از عوارض جانبی قابل توجه همراه می‌باشد.
چه افرادی نمی‌توانند از قرص راکوتان استفاده کنند:
قرص راکوتان برای برخی از افراد مناسب نمی‌باشد. در ارتباط با مصرف قرص راکوتان در دوران بارداری بایستی توجه شود که افرادی که در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارند نباید از این دارو استفاده کنند، چرا که این دارو میتواند برای جنین یا کودک زیان‌آور باشد و سبب افزایش خطر سقط جنین شود. در مورد قرص راکوتان و اقدام به بارداری بایستی ذکر شود که خطرات این قرص در این رابطه چنان زیاد است که به زنان توصیه می‌شود که در زمان مصرف راکوتان، اقدامات احتیاطی بیشتری در ارتباط با جلوگیری از بارداری انجام دهند. توصیه می‌شود که از دو روش پیشگیری از بارداری استفاده شود و تست‌های بارداری در زمان قبل از درمان، در حین درمان و همچنین پس از درمان مورد استفاده قرار گیرند.
قرص راکوتان همچنین برای افراد مبتلا به موارد زیر نامناسب است:
- افسردگی یا دیگر عارضه‌های روانی
- بیماری کبد یا کلیه
- کلسترول بالا
- مقادیر بالای ویتامین A
- بیماری کرون یا کولیت زخمی
- وجود آلرژی به ایزوترتینوئین یا دیگر مواد موجود در قرص (مثل سویا)
نکات مهم قبل از شروع مصرف قرص راکوتان
در صورت وجود موارد زیر بایستی به پزشک اطلاع داده شود:
- وجود هر گونه آلرژی به دیگر داروها، مواد غذایی، مواد نگه دارنده یا رنگ: قرص‌های راکوتان حاوی روغن سویا هستند که می‌توانند دارای مقادیری از آراکیدیک اسید باشند.
- سابقه وجود عارضه‌های دیگر مانند:
- دیابت یا سابقه وجود دیابت در خانواده
- افسردگی
- بیماری کبد
- بیماری کلیه
- اختلال‌های مرتبط با کلسترول یا تری‌گلیسیرید
- اختلالات هورمونی
- اختلال‌های مرتبط با چشم
- بیماری معده یا روده
- مصرف مقادیر زیاد الکل
- مصرف داروهای دیگر
نحوه مصرف قرص راکوتان
کپسول راکوتان بایستی به طور کامل با یک لیوان آب یا شیر مصرف شود. کپسول‌ها نبایستی باز شوند و از مصرف کپسول آسیب دیده بایستی خودداری شود. نکات مهم در ارتباط با نحوه مصرف قرص راکوتان شامل:
زمان مصرف قرص راکوتان
امکان دارد قرص راکوتان طبق تجویز پزشک، یک یا دو بار در روز مصرف شود. شخص باید این دارو را همیشه به همراه غذا مصرف کند. زنان بایستی پیش از شروع درمان با این دارو، تا روز دوم یا سوم دوره قاعدگی طبیعی بعدی صبر کنند. به این ترتیب شخص اطمینان حاصل می‌کند که پیش از مصرف داروی راکوتان، باردار نمی‌باشد.
مقدار مصرف قرص راکوتان
شخص بایستی از دستور مصرف ارائه شده توسط پزشک به طور دقیق پیروی کند. دستورات پزشک ممکن است با اطلاعات موجود در بروشور دارو متفاوت باشد. پزشک میزان مصرف تعداد کپسول راکوتان در روز را به شخص اطلاع می‌دهد. مقدار مصرف دارو طبق نیاز و وزن بدن هر شخص متفاوت است. امکان دارد میزان مصرف دارو در طول روند درمان و اطلاع از این که شخص چگونه به درمان پاسخ داده است، تعیین شود.
قرص راکوتان بایستی برای چه مدت مصرف شود؟
دارو بایستی تا مدت زمانی که پزشک دستور می‌دهد، مصرف شود. استفاده از قرص راکوتان برای جوش معمولاً به ۴ تا ۸ ماه زمان نیاز دارد. در چند هفته اول درمان، امکان دارد وضعیت جوشها قبل از بهبود کمی تشدید شود. این مساله نیاز به نگرانی ندارد و نشان‌دهنده تاثیر دارو می‌باشد.
در پایان این مدت زمان، جوشها بایستی به میزان قابل توجهی بهبود پیدا کرده باشند. در بیشتر موارد حتی پس از پایان دوره دارو، بهبود وضعیت پوست افراد ادامه پیدا می‌کند.
قرص راکوتان نمی‌تواند جای زخم یا فرورفتگی‌ها در پوست که پیش از شروع درمان وجود داشته است را بهبود بخشد، ولی به جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی در آینده کمک خواهد کرد.
در صورت فراموش کردن مصرف راکوتان چه اقدامی باید انجام داد؟
در صورت فراموش کردن مصرف راکوتان، از مصرف بیش از حد این دارو در نوبت بعد خودداری کنید، چرا که میتواند سبب افزایش احتمال بروز عوارض ناخواسته شود. در صورتی که تقریباً زمان نوبت بعدی دارو فرا رسیده است، نوبتی که فراموش کرده‌اید را نادیده گرفته و نوبت بعدی را در زمان مورد نظر مصرف کنید. در صورتی که چندین نوبت مصرف دارو را فراموش کرده‌اید، به پزشک اطلاع داده و از دستورات او پیروی کنید.
در صورت مصرف بیش از حد قرص راکوتان چه اقدامی باید انجام داد؟
در این صورت فوراً به پزشک یا نزدیک‌ترین اورژانس مراجعه کنید. حتی در صورت عدم وجود علائم ناراحتی یا مسمومیت بایستی این اقدام را انجام دهید. امکان دارد به توجه فوری پزشکی نیاز باشد.
علائم مصرف بیش از حد این دارو شامل سردرد موقتی، استفراغ، سرخ شدن صورت، ترک خوردگی لب‌ها، درد معده، سرگیجه و عدم ثبات در راه رفتن می‌باشند. توصیه می‌شود شماره تماس پزشک یا اورژانس را در دسترس داشته باشید.
نکات قابل توجه در ارتباط با روش مصرف قرص راکوتان
نکاتی که در زمان مصرف قرص راکوتان باید رعایت شوند:
- چنانچه در زمان مصرف قرص راکوتان باردار شدید، مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک سریعاً اطلاع دهید.
- راکوتان میتواند سبب بروز آسیب‌دیدگی جنین شود. شما بایستی حداقل یک ماه پیش از مصرف راکوتان، برای کل مدت مصرف دارو و برای ۱ ماه پس از پایان مصرف دارو، به دقت از دستورات مربوط به پیشگیری از بارداری پیروی کنید.
- در ارتباط با مردانی که مایل به داشتن فرزند هستند، هیچ خطر شناخته شده‌ای وجود ندارد.
- در ارتباط با مصرف راکوتان بایستی به تمامی پزشکان، دندان‌پزشکان و داروسازان مربوطه اطلاع داده شود.
- در صورت عدم مصرف دارو طبق دستور پزشک، بایستی به پزشک اطلاع داده شود. در غیر این صورت امکان دارد پزشک تصور کند که درمان موثر نبوده و نوع داروها را تغییر دهد.
- در صورتی که تصور می‌کنید قرص راکوتان به بهبود عارضه کمکی نکرده است، به پزشک اطلاع دهید.
- طبق زمان‌های تعیین شده به پزشک مراجعه کنید تا روند بهبودی بررسی شود.
- امکان دارد پزشک جهت ارزیابی عملکرد کبد، سطح قند خون و سطح کلسترول خون از آزمایش خون استفاده کند.
- در صورت انجام ورزش‌های سنگین بایستی به پزشک اطلاع داده شود.
- امکان دارد عضلات و مفاصل شما در صورت انجام ورزش‌های سنگین در زمان مصرف قرص راکوتان، بیشتر دچار درد و سفتی شوند.
مواردی که باید از انجام آن خودداری شود:
- از قطع مصرف دارو یا تغییر میزان مصرف پیش از مشورت با پزشک خودداری کنید.
- از عدم اتمام دارو در زمان آخر هفته یا تعطیلات اطمینان حاصل کنید.
- از دادن قرص راکوتان به افراد دیگر خودداری کنید، حتی اگر علائم عارضه‌شان مشابه شما باشد.
- از مصرف قرص راکوتان برای درمان دیگر عارضه‌ها خودداری کنید. (مگر طبق دستور پزشک).
- در طول درمان با قرص راکوتان و یا حداقل تا یک ماه پس از پایان مصرف دارو، از اهدای خون خودداری کنید.
نکات احتیاطی در زمان مصرف قرص راکوتان:
- تا زمان اطلاع از تاثیرگذاری راکوتان بر بدن، از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید.
- در حالت عادی، راکوتان بر توانایی شخص برای رانندگی یا کار با ماشین‌آلات تاثیر نمی‌گذارد. ولی امکان دارد در زمان مصرف این دارو، تغییر بینایی در شب یا دیگر اختلالات بینایی ایجاد شوند. پیش از رانندگی، کار با ماشین‌آلات یا موارد دیگر که می‌توانند در اثر تغییر در بینایی خطرناک باشند، از واکنش بدن خود به راکوتان اطمینان حاصل کنید.
- استفاده از لنز تماسی در زمان مصرف راکوتان میتواند سبب ایجاد ناراحتی شود.
- قرص راکوتان ممکن است سبب خشکی چشم شود. استفاده از روان‌کننده یا اشک مصنوعی میتواند به رفع این مشکل کمک کند. در غیر این صورت امکان دارد به استفاده موقتی از لنز تماسی برای مدت کوتاه‌تر و یا عینک نیاز باشد.
- از قرارگیری در معرض نور مستقیم خورشید یا برنزه کردن پوست خودداری کنید و در زمان مصرف راکوتان از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- در زمان مصرف قرص راکوتان ممکن است پوست بیشتر در معرض آفتاب‌سوختگی باشد.
- در زمان مصرف قرص راکوتان و برای مدت ۵ تا ۶ ماه پس از اتمام درمان، از به‌کارگیری اپیلاسیون یا درم‌ابریژن خودداری کنید.
- در طی زمان درمان با راکوتان ممکن است حساسیت پوست افزایش پیدا کند. استفاده از اپیلاسیون میتواند سبب التهاب پوست و استفاده از درم‌ابریژن میتواند باعث ایجاد اسکار در زمان مصرف و چند ماه پس از مصرف راکوتان شود.
- از استفاده از روشهای پیلینگ صورت، الکترولیز و برخی از روشهای درمانی مربوط به موها خودداری کنید.
- ممکن است موها و پوست در زمان مصرف قرص راکوتان و برای مدتی پس از اتمام درمان با این دارو حساس‌تر شوند.
عوارض قرص راکوتان
در پاسخ به این سوال که قرص راکوتان برای چیست بایستی گفته شود که این دارو به درمان جوش در بیشتر افراد کمک می‌کند، ولی ممکن است دارای عوارض ناخواسته‌ای در برخی از افراد باشد.
تمامی داروها دارای عوارض جانبی هستند. در برخی از مواقع، این عوارض شدید هستند و در بیشتر موارد نیز خطری در بر ندارند. در صورت بروز برخی از عوارض باید به پزشک مراجعه شود. امکان دارد هیچ یک از عوارض نیز در شخص ایجاد نشوند. در صورت وجود هرگونه سوال در این مورد با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
همچنین در صورت بروز هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- خشکی لب‌ها، دهان، بینی و پوست: می‌توان از مرطوب‌کننده یا ژل پترولیوم برای نرم کردن قسمت‌های خشک بینی، لب‌ها و پوست در قسمت‌هایی که دارای جوش نیستند استفاده کرد.
- افزایش آسیب‌پذیری پوست
- تغییر رنگ پوست
- ورقه شده پوست کف دست‌ها و پاها
- راش‌های پوستی که باعث خارش می‌شوند.
- افزایش حساسیت به آفتاب سوختگی
- تشدید جوش معمولاً در آغاز درمان
- تعریق
- تغییر در وضعیت ناخن‌ها
- مشکلات مرتبط با چشم مانند خشکی، درد، ورم یا خارش چشم‌ها، ترشح از چشم یا مشکلات مرتبط با بینایی در شب
- اختلالات جنسی شامل بروز مشکلات در عملکرد جنسی در مردان، کاهش میل جنسی و ژنیکوماستی
- خونریزی بینی
- درد و خشکی در استخوان‍‌ها، مفاصل یا عضلات
- خستگی
- سردرد
- ریزش مو (در پاسخ به این سوال که آیا قرص راکوتان باعث ریزش مو می‌شود یا خیر بایستی توجه شود که ریزش مو در برخی از مواقع ایجاد شده و معمولاً موقتی است، ولی در موارد نادر ممکن است ادامه‌دار باشد).
- پرمویی بیش از حد
- گرفتگی صدا
این عوارض جانبی معمولاً خفیف هستند و به میزان مصرف دارو مربوط می‌شوند. بیشتر این عوارض در عرض چند روز یا چند هفته پس از کاهش یا قطع مصرف این دارو به طور کامل رفع می‌شوند.
در صورت بروز هر یک از موارد زیر بلافاصله به پزشک اطلاع دهید:
- حالت تهوع
- استفراغ
- سردرد مداوم
- تاری دید یا مشکلات مرتبط با بینایی
- تغییر در شنوایی یا وزوز در گوش‌ها
- درد شدید در قسمت فوقانی معده
- احساس درد در عضلات در زمان لمس، ضعف یا درد عضلانی بدون دلیل
- وجود خون در مدفوع یا اسهال شدید
- کبودی شدید
- بروز ناگهانی لکه‌های قرمز و دارای خارش مشابه سرخک بر روی صورت، دست‌ها و پاها. این لکه‌ها ممکن است تاول بزنند. امکان دارد تب، گلودرد، سردرد و یا اسهال نیز وجود داشته باشد.
- وجود نواحی قرمز دردناک که به تاول‌های بزرگ تبدیل شده و با ورقه شدن پوست در قسمت لب‌ها، دهان، چشم‌ها، بینی و اندام تناسلی رفع می‌شوند. در صورت بروز این علائم امکان دارد تب، لرز، درد عضلانی و احساس ناخوشی عمومی وجود داشته باشد.
- مشاهده یا تصور و یا شنیدن مواردی که واقعی نیستند.
- احساس افسردگی با/بدون افکار مربوط به خودکشی
علائم افسردگی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس غم و اندوه یا گریه کردن به صورت متوالی
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که زمانی شخص از آن لذت می‌برده است.
- خوابیدن بیش از حد یا دشواری در خوابیدن
- تغییر در اشتها یا وزن بدن
- دشواری در تمرکز کردن
- کناره‌گیری از دوستان یا خانواده
- احساس کمبود انرژی
- احساس حقارت یا احساس گناه بی‌مورد
در صورتی که عوارض جانبی شدید باشند بایستی فوراً به پزشک مراجعه شود. به ندرت امکان بروز عوارض شدید وجود دارد.
لیست فوق شامل تمامی عوارض جانبی مصرف راکوتان نمی‌باشد. امکان دارد برخی از عوارض جانبی هنوز شناخته نشده باشند. در صورت بروز هر گونه موردی که سبب ایجاد ناراحتی می‌شود (حتی اگر در لیست فوق وجود نداشته باشد) بایستی به پزشک اطلاع داده شود. در صورت وجود هرگونه سوال در مورد موارد فوق با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
هزینه قرص راکوتان چقدر است؟
هزینه قرص راکوتان به میزان مصرف جهت درمان عارضه مورد نظر و شدت جوش بستگی دارد.
سوال‌های رایج در مورد قرص راکوتان
تاثیر قرص راکوتان به چقدر زمان نیاز دارد؟
در زمان آغاز درمان امکان دارد وضعیت جوشها تشدید شود، ولی پس از ۷ تا ۱۰ روز، جوشها بهبود پیدا میکنند.
در زمان استفاده از قرص راکوتان باید از مصرف چه مواد غذایی خودداری شود؟
به غیر از خودداری از مصرف الکل، شخص میتواند در زمان مصرف قرص راکوتان، رژیم غذایی عادی خود را ادامه دهد.
آیا تاثیر ناشی از مصرف قرص راکوتان دائمی است؟
در صورت عدم تاثیر روشهای دیگر، قرص راکوتان میتواند سبب بهبود جوش شدید شود. با یک دوره درمان، این دارو میتواند به طور دائمی سبب رفع جوش شود.
در چه سنی می‌توان مصرف قرص راکوتان را آغاز کرد؟
مصرف این دارو برای کودکان زیر ۱۲ سال به علت عدم وجود اطلاعات در مورد تاثیر و ایمنی دارو، توصیه نمی‌شود.
آیا مصرف قرص راکوتان سبب افزایش وزن می‌شود؟
در پاسخ به این سوال که آیا قرص راکوتان سبب چاقی می‌شود یا خیر بایستی توجه شود که در برخی از مواقع افراد گزارش می‌دهند که در زمان مصرف این دارو، وزن اضافه کرده‌اند. البته FDA افزایش وزن را به عنوان عوارض جانبی مصرف این دارو ذکر نکرده است.
قرص راکوتان به چه میزان در درمان جوش موثر می‌باشد؟
این قرص با میزان موفقیت ۹۵ درصد در رفع جوش در مدت ۴ تا ۶ ماه، به عنوان یکی از موثرترین داروها جهت درمان جوش محسوب می‌شود. همچنین ۷۰ درصد از افرادی که این دارو را مصرف کرده‌اند، گزارش داده‌اند که هرگز به طور مجدد دچار جوش نشده‌اند. (منبع)
آیا قرص راکوتان برای رفع جوش‌های هورمونی مناسب است؟
در برخی از مواقع، حتی درمان با راکوتان نیز نمی‌تواند به طور کامل سبب رفع جوش‌های هورمونی شود. پس از رفع جوش هورمونی توسط قرص راکوتان، امکان دارد این نوع جوشها دوباره ایجاد شوند..
