زیبایی مقوله ای است که همگان به آن علاقه دارند،چراکه امری است فطری و در نهاد تمامی موجودات قرار دارد و فراتر ازآن اینکه خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد.زیبایی حد و مرز جغرافیایی و سنی ندارد لیکن معیارهای زیبایی درجوامع و سنین مختلف متفاوت است ونوجوانان نیز از این حس متمایز نیستند ونیاز به زیبایی و زیبا بودن به لحاظ شرایط بحرانی سنی شاید بیشتر از سایر سنین نیز باشد ولی به دلیل همانچه ذکر گردید معیار های زیبایی در هر اجتماعی با اجتماعات دیگر متفاوت است کما اینکه مدلی از مو یا آرایش را در جامعه ای به عنوان نمادی از زیبایی بدانند در حالی که در جامعه ای دیگر اصلا پسندیده نباشد.
با این مقدمه به باید ها و نباید های زیبایی از منظر علمی و رشته پوست می پردازیم و به تعدادی از موارد آن اشاره می نماییم.شکی نیست که در سنین نوجوانی بعلت تغییرات فیزیو لوژیک این سنین ،تغییراتی در پوست و مو ایجاد می گردد که توجهات خاص خود را می طلبد.
1- افزایش چربی پوست که متاثر از هورمونهای آندروژنیک است لزوم استحمام های با فواصل کمتر را می طلبد تا ضمن پاکسازی مو و پوست از چربیها ی اضافه از ایجاد بوی بد جلوگیری شود.
2- توجه به اینکه در این سنین کم کم جوشهای غرور شروع و معمولا تا سن حدود 25 سالگی نوجوانان را همراهی می کنند که در بعضی ازافراد شدت آن ممکن است زیاد بوده و در اثر عدم درمان، جای بدی از خود بر جای گذارد لذا توجه به درمان جوش و پرهیز از دستکاری آن در این سنین از ضروریات می باشد که اتفاقا استفاده زیاد از مواد آرایشی به خصوص انواع باکیفیت پایین آن به تشدید جوش غرور می انجامد.
3- پوست ما هر روزه در برابر طیفی از امواج ماورائ بنفش نور خورشید قرار دارد که سرمنشائ لک ها،چین و چروک و پیر پوستی در سنین بالاتر است لذا محافظت از نور خورشید به روش فیزیکی(استفاده از کلاه لبه دار،پیراهن آستین بلند،دستکش و….)و همچنین استفاده از ضد آفتاب مناسب برای نوجوانان که اتفاقا به دلیل شرایط سنی ممنکن است ساعات بیشتری از روز را در فضای باز بگذرانند ، از ضروریات است.
4- لطافت دستها به خصوص برای خانم ها و حتی برای آقایان از مواردی است که بی شک از معیارهای زیبایی به حساب می آید پس دختر خانمهایی که در کار خانه کمک می کنند توصیه به استفاده از دستکش لاستیکی هنگام شتشوی ظروف و در موارد حساسیت به لاستیک، استفاده از دستکش نخی و لاستیکی،موردی است که باید به صورت یک عادت در سالهای بعدی تبدیل شود.همچنین پسرانی نیز که ممکن است بیشتر با مواد روغنی،شیمیایی و یا نفتی دست بزنند نیز همین مسئله صدق می کند.
5- استفاده از مرطوب کننده ها برای پوست دست و صورت و یا حتی بدن برای کسانی که پوست خشکی دارند باعث ایجاد طراوت و شادابی پوست و جلوگیری از پیری زود رس پوست می گردد.
6- تیرگی زیر بغل و کشاله ران جنبه دیگری از نا زیبایی است که از این سن به بعد نیاز به توجه دارد آگاهی از اینکه چاقی،لباسهای زیر تنگ و چسبان و حتی بلوز و شلوارهای جین تنگ از عوامل مساعد کننده این موضوع می باشند احتراز از این موارد را ضروری می سازد.
7- استفاده از سولاریوم ها برای برنزه کردن که متاسفانه در مقاطعی از زمان به عنوان معیار زیبایی برای عده ای از نوجوانان و جوانان محسوب می گردد به علت آثار مخرب و زیان بار آنها برای پوست از نظر علمی غیر قابل قبول بوده و به شدت نهی می گردد.
8- استفاده از مواد آرایشی به صورت افراطی که متاسفانه کشور ما را به صدر جدول اسفاده کنندگان از آن در دنیا کشانده،تبعات خاص خود را دارد که مهمترین آنها ایجاد آلرژی و اگزما و نیز تشدید آکنه می باشد.ضمن اینکه اگر مرغوب نبوده و استانداردهای آرایشی و بهداشتی در آن رعایت نشده باشد(که اکثرا نیز همین گونه است.)موجب انتقال عفونتهای خطرناک به خصوص در چشم می گردد.علاوه بر این استفاده مواد شیمیایی غیر استاندارد در آنها باعث جذب مواد سمی از طریق پوست و گوارشی از راه دهان(ماتیکها) می شود.
9- در این سنین معمولا در هر دو جنس به علت فیزیولوژیک و هورمونال ریزش مو کم کم آغاز می گردد. در دختر خانمها بعلت شروع عادت ماهیانه و بالانس منفی دریافت آهن نسبت به دفع آن نیاز مبرم به مصرف قرص آهن وجود دارد چراکه فقر آهن در خانمها شایع و یکی از علل ریزش مو می باشد.آگاهی از اینکه ریزش موی آندروژنتیک در دخترها و پسرها برای درمان و حفظ مو به خصوص در پسران برای به تاخیر انداختن طاسی ارثی نیاز به مداخله پزشکی و مراجعه به متخصص پوست و مو دارد از ضروریات است.
10- تمایل به آرایش مو ها در دختران وپسران جوان با الگوهای متفاوت به شدت بالاست لیکن هر دو گروه باید بدانند که اصولا رنگ کردن، مش کردن، فر کردن،اتو کشیدن،سشوار کردن زیاد با حرارت بالا و فاصله کم و استفاده از واکس موهای نامرغوب و غیر استاندارد و نیز فیکساتورهای مو،تماما به کراتین یا همان لایه شاخی بیرونی مو که مسئول درخشندگی و جلای مو می باشد آسیب رسانده و باعث کدر ،بد حالت ،شکننده شدن و ایجاد موخوره در موها می شوند.همچنین بستن موها به صورت محکم ونیز بافتهای مو که مو را تحت کشش زیاد قرار می دهند نیز موجب ریزش مو می گردند.
11- ناخنها در زیبایی ما نقش ایفا می کنند. داشتن ناخنی صاف،شفاف و سالم از دیر باز از مظاهر زیبایی به شمار آمده لیکن توجه به این نکته که مانیکور کردن ناخنها وآرایش ناخن به صورتی که باعث تخریب کوتیکول (بافتی که پوست را به صورت محکم به ناخن متصل می کند) شود ، ورود عفونتهای میکروبی و قارچی را به ناخن و بافت اطراف آن تسهیل می نماید.ضمن اینکه استفاده از لاکهای بی کیفیت و کاشت ناخن به خصوص اگر به صورت مستمر و بدون فاصله باشد باعث زردی و آسیبهای ناخنی می گردد.
12- تاتو(خالکوبی) با نقش های متنوع تمایلی است که در سنین نوجوانی هم در دختران و هم در پسران به صورت شایع دیده می شود که سوای اینکه اگر درهنگام ایجاد آن موارد بهداشتی رعایت نگردد خطر انتقال بیماریهای خطرناکی همچون هپاتیت را به همراه دارد،توجه به آن از این منظر مهم است که معیارهای زیبایی در این سنین با گذر زمان و افزایش سن متفاوت گردیده و آنجاست که پاک کردن آنها با صرف هزینه و دشواریهای فراوان همراه بوده و در مواردی نیز ممکن است به طور کامل پاک نشده و با ایجاد اسکار و گوشت اضافه همراه شود.
13- مدت زمان زیادی نیست که پرسینگ ها که در بعضی جوامع نمادی از زیبایی هستند ، ازنظر فرهنگی در بین نوجوانان ما نیز رسوخ نموده و بعضا مشاهده می گردد که این عمل به صورت کاملا غیر بهداشتی در آرایشگاه ها و حتی در بین اجتماعات نوجوانان انجام می گردد که عوارض آن چه از نظرانتفال بیماریهای عفونی و چه از نظر تخریب غضروف های گوش و بینی و در موارد شدید تر حتی عفونت شکم در پرسینگ های ناف محتمل است.
14- در پایان لازم به یاد آوری است که جهت داشتن پوست و مویی سالم ، زیبا و با نشاط نیاز به تغذیه مناسب ،خواب کافی،آرامش روانی و ورزش مستمر می باشد.لذا با توجه به علاقه بیشتر نوجوانان به فست فود ها ، باید بدانند جایگزینی این غذاها با تغذیه طبیعی و سرشار از لبنیات، سبزیجات و میوجات تازه می تواند ضامنی برای سلامت و زیبایی آنان باشد.
تهیه و تنظیم از دکتر ابوالفتح محرلبیان متخصص پوست ،مو، زیبایی و لیزر
