آلوپسی به معنی کچلی است. در عارضه ریزش موی سکه ای ، موی یک منطقه به شکل دایره‌ای می‌ریزد. این اتفاق می‌تواند برای موهای سر یا هر منطقه دیگری از بدن بیفتد.
کچلی سکه‌ای باعث انواع مختلفی از ریزش مو مردان می‌شود، که هر کدام نام متفاوتی دارند:
- کچلی سکه‌ای (ریزش مو به صورت منطقه‌ای)
- کچلی کامل (ریزش تمامی موهای سر)
- کچلی فراگیر (ریزش موی تمام بدن)
ریزش مو در همه افراد مبتلا به آلوپسی یا تاسی سکه‌ای رخ نمی‌دهد. این حالت در حدود 5٪ از افراد اتفاق می‌افتد. اغلب موها پس از مدتی دوباره رشد می‌کنند، اما ممکن است دوباره بریزند. در برخی موارد، کچلی تا چند سال طول می‌کشد تا کامل شود.
آلوپسی یا تاسی سکه‌ای ناشی از مشکلات عصبی نیست و به عنوان یک بیماری ایمنی‌ای در نظر گرفته می‌شود. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو (ساختارهای حاوی ریشه موها) حمله می‌کند که منجر به ریزش مو می‌شود. آلوپسی معمولاً در افراد سالم رخ می‌دهد و جنسیتی تفاوتی ندارد، به عبارت دیگر هر دو زنان و مردان ممکن است مبتلا به آلوپسی شوند.
علائم و نشانه‌ها
مبتلایان به ریزش موی سکه‌ای دارای یک یا چند مورد از علائم زیر هستند:
- ریزش موی منطقه‌ای: این مشکل اغلب با ریزش موی دایره‌ای شکل در یک یا چند منطقه آغاز می‌شود؛ این دایره‌ها هر یک به اندازه یک سکه بوده و کاملاً از مو خالی هستند. معمولاً اشخاص اولین بار هنگامی متوجه این مشکل می‌شوند که انبوهی از موهایشان را روی بالش یا کف حمام می‌بینند. اغلب موی سر می‌ریزد. البته ممکن است ابروها، مژه‌ها، ریش (یا هر جای دیگری که مو دارد) دچار ریزش شود. دایره‌های بدون مو در اندازه‌های مختلفی ظاهر می‌شوند.
- موهای شبیه «علامت تعجب»: در این حالت، اغلب چند تار مو در داخل یا حاشیه دایره بدون مو باقی می‌ماند. این موها قاعده‌ای باریک داشته و شبیه به علامت تعجب هستند.
- ریزش موی گسترده: به مرور زمان، برخی از بیماران طاس می‌شوند. برخی تمامی موهای بدنشان را نیز از دست می‌دهند. البته این مورد چندان شایع نیست. همچنین در موارد نادری نوار باریکی از موهای پشت سر نیز می‌ریزد.
به مرور زمان بخش زیادی از موها می‌ریزد.
چه کسانی به ریزش موی سکه‌ای مبتلا می‌شوند؟
این نوع ریزش مو در هر سنی می‌تواند رخ دهد. اما، اغلب در کودکی شروع می‌شود. در برخی موارد، در خانواده فرد مبتلا به ریزش موی سکه‌ای، سابقه ابتلا به این عارضه وجود دارد.
علت بروز ریزش موی سکه‌ای چیست؟
علت ریزش سکه ای موی سر یک بیماری خودایمنی است. منظور از خودایمنی این است که سیستم ایمنی خود شخص به بدن او حمله می‌کند. وقتی ریزش مو سکه‌ای بروز می‌کند، بدن به فولیکول‌های موی خود حمله می‌کند. ساختار ژنتیکی یک شخص به همراه برخی عوامل دیگر باعث بروز این نوع ریزش مو می‌شود.
اشخاص مبتلا به ریزش موی سکه‌ای در خطر بالاتری برای دچار شدن به مشکلات زیر هستند:
- یک بیماری خود ایمنی دیگر مثل بیماری تیروئید یا پیسی (ظهور لکه‌های روشن روی پوست) که در این صورت باید برای درمان پیسی و تیروئید باید اقدام نمود.
- آسم و برخی آلرژی‌ها که عمدتاً شامل درماتیت آتوپیک (اگزما) و تب یونجه (آلرژی بینی) می‌شود.
- داشتن بستگانی که مبتلا به آسم، آلرژی‌ها یا یک بیماری خودایمنی مثل دیابت نوع 1 هستند.
ریزش موی سکه‌ای چگونه تشخیص داده می‌شود؟
گاهی اوقات متخصص پوست می‌تواند با نگاه کردن به ناحیه دچار ریزش مو، ریزش موی سکه‌ای را تشخیص دهد.
اگر لکه (دایره) کچلی در حال گسترش باشد، پزشک چند تار مو را از سر بیمار جدا کرده و زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند. گاهی اوقات متخصص پوست برای اطمینان از تشخیص خود از بیمار بیپوسی پوست به عمل می‌آورد. متخصص برای انجام بیوپسی پوست قطعه‌ای کوچک از پوست بیمار را برداشته و زیر میکروسکوپ آن را بررسی می‌کند.
اگر متخصص پوست احتمال بدهد که بیمار به بیماری خودایمنی دیگری نیز مبتلا است، آزمایش خون هم انجام می‌شود.
ریزش موی سکه‌ای چگونه درمان می‌شود؟
هیچ درمانی برای ریزش موی سکه‌ای وجود ندارد. البته، اغلب موها خودبخود دوباره رشد می‌کنند. هرگونه درمان ریزش مو سکه ای تنها به رشد مجدد موها سرعت می‌دهند. متخصصان پوست معمولاً برای سرعت دادن به رشد مجدد موها یک یا چند مورد از درمان ریزش موی سکه ای زیر را تجویز می‌کنند:
- کورتیکواستروئیدها: این داروها سیستم ایمنی را مهار می‌کنند. این داروها را می‌توان تزریق کرد. برای درمان ریزش مو سکه ای ، متخصص پوست دارو را به مناطقی که موهایشان را از دست داده‌اند تزریق می‌کند. گاهی اوقات نوع موضعی این دارو (که روی پوست مالیده می‌شود)، به صورت یک کرم، لوسیون یا پماد به بیمار داده می‌شود و بیمار دارو را روی نقاط کچل شده برای درمان ریزش مو می‌مالد. گاهی اوقات نیز برای بیمار قرص‌های کورتیکواستروئید تجویز می‌شود. اغلب، برای بزرگسالان مبتلا به ریزش موی سکه‌ای، از تزریق کورتیکواستروئیدها به عنوان اولین روش درمان استفاده می‌شود. تزریق‌ها هر 3 تا 6 هفته یک بار انجام می‌شوند. رشد موها حدوداً 4 هفته بعد از آخرین تزریق شروع می‌شود. البته، گاهی اوقات رشد آن‌ها دیرتر شروع می‌شود. کورتیکواستروئیدهای موضعی از نوع تزریقی آن‌ها کم اثرتر هستند. نوع موضعی، اغلب بهترین گزینه برای کودکان است. گاهی اوقات مصرف قرص‌های کورتیکواستروئید، یک سری عوارض جانبی جدی را به دنبال دارد. برای همین، متخصصان پوست معمولاً آن‌ها را تجویز نمی‌کنند. البته، استفاده قرص یکی از گزینه‌های درمانی موجود برای بیماران است که تعداد زیادی لکه‌های کچلی دارند.
- ماینوکسیدیل: ماینوکسیدیل 5%، در بعضی موارد باعث رشد مجدد موهای بیمار می‌شود. هم بزرگسالان و هم کودکان می‌توانند از آن استفاده کنند. این دارو روزی دو بار روی پوست سر، ابروها یا ریش ریخته می‌شود. موهای جدید بعد از 3 ماه رشد می‌کنند. اغلب بیماران از این دارو در کنار سایر درمان‌ها استفاده می‌کنند.
- آنترالین: این دارو عملکرد ایمنی پوست را تغییر می‌دهد. این داروی قیر مانند روی پوست مالیده شده و 20 تا 60 دقیقه همان جا باقی می‌ماند. در اصطلاح به این روش «درمان تماس کوتاه» گفته می‌شود. آنترالین بعد از 20 تا 60 دقیقه شسته می‌شود تا از التهاب و تحریک‌پذیری پوست جلوگیری شود.
- دیفن‌سیپرون (DPCP): این دارو بر روی لکه‌های کچلی استفاده می‌شود و معمولاً همراه با واکنش آلرژیکی جزئی است. این واکنش ممکن است به صورت قرمزی، ورم یا خارش پوست رخ دهد. متخصصان پوست معتقدند که این واکنش آلرژیک، سیستم ایمنی بدن را فریب می‌دهد و باعث می‌شود سلول‌های سفید خون به سطح پوست سر فرستاده شوند. این فرآیند منجر به کاهش التهاب می‌شود و در پیشگیری و درمان ریزش موی سکه‌ای و همچنین تحریک رشد فولیکول‌های مو مؤثر است. با استفاده از دیفن‌سیپرون، زمانی حدود 3 ماه طول می‌کشد تا موها دوباره رشد کنند.فیناستراید برای درمان هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات (بزرگ شدن غیرسرطانی پروستات) و ریزش مو در مردان مورد استفاده قرار می‌گیرد. آلوپسی آندروژنتیک، یا آلوپسی به علت افزایش هورمون‌های مردانه نیز شناخته می‌شود. هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات به بزرگ شدن غیرسرطانی پروستات اشاره دارد. مردان مبتلا به این عارضه معمولاً از اختلالات ادراری مانند کاهش جریان دفع ادرار، تأخیر در ادرار و نیاز به بیدار شدن در طول شب برای دفع ادرار رنج می‌برند.
- سایر درمان‌ها: اغلب بیماران به طور همزمان تحت چند نوع درمان قرار می‌گیرند. اغلب ترکیب کردن 2 یا چند درمان، میزان موفقیت درمان را افزایش می‌دهد.
- درمان با یک ماده گیاهی به نام سورالن که در ترکیب با نوردرمانی (با پرتو فرابنفش A) استفاده می‌شود، موفقیت‌های محدودی به همراه داشته است. این نوع درمان نیازمند انجام چندین جلسه نوردرمانی در بخش سرپایی یک بیمارستان است.
- درمان‌های تکمیلی: شواهد کافی در مورد میزان مؤثر بودن روش های جلوگیری از ریزش مو و درمان‌های تکمیلی برای ریزش موی سکه‌ای (مثل، طب سوزنی، آروماتراپی و غیره) وجود ندارد.
از متخصص پوستتان در مورد عوارض جانبی این داروها و درمان‌ها سؤال کنید. اگر بدنتان به یکی از داروها واکنش بدی نشان داد سریعاً با متخصص پوستتان تماس بگیرید.
