آکنه (جوش صورت) عبارت است از التهاب واحد پیلوسباسه (مجموعه فولیکول و غدد چربی اطراف آن) که بیشتر در ناحیه صورت،گردن، بخش فوقانی پشت، سینه و بازوها ایجاد می شود.
انواع آکنه
آکنه وولگاریس (جوش غرور)-آکنه نوزادی-آکنه شیر خوارگی-آکنه شغلی ، جوش هورمونی در نوجوانان و … از انواع اکنه می باشند که شایع ترین آنها آکنه وولگاریس یا جوش غرور است.
سن شیوع
سن شیوع آکنه (جوش غرور) در 85%موارد بین 12 تا 24 سال می باشد.
علت و بیماری زایی
ناهنجاری در عملکرد غدد سباسه (غدده چربی اطراف مو) و انباشت سبوم (چربی پوست)، همراه با رشد و انتشار پروپیونی باکتریوم آکنه (یک نوع باکتری) و واکنش سلول‌های دفاعی بدن، موجب التهاب و ایجاد آکنه می‌شود. در این فرایند، هورمونهای جنسی مردانه، به نام آندروژنها، نقش اساسی دارند.
ارتباط آکنه(جوش) با هورمون ها و فعالیت های جنسی
ارتباط با هورمون های جنسی
همانطور که در توضیحات مرتبط با علت شناسی و مکانیسم ایجاد آکنه بیان شد، آندروژن ها (هورمون های جنسی مردانه) نقش اساسی در ایجاد آکنه دارند. این هورمون ها در بدن زنان و مردان به صورت متفاوت وجود دارند و همچنین قابل تبدیل به یکدیگر هستند. عادت ماهیانه در خانم ها در واقع نشانگر تعادل یا عدم تعادل هورمون های مرتبط با دوره جنسی آنان است. بنابراین، اختلال در عادت ماهیانه ممکن است نشان دهنده عدم تعادل طبیعی هورمون های زنانه و عامل مستعد کننده برای بروز جوش، چرب بودن پوست، ریزش مو و کاهش لطافت پوست باشد. به همین دلیل، جوش هایی که به خصوص در خانم ها بعد از 25 سالگی و در ناحیه چانه و اطراف دهان ایجاد می شوند و قبل از عادت ماهیانه شدیدتر می شوند، ممکن است علت هورمونی داشته باشند و در کنار درمان جوش های زیر پوستی، نیاز به تنظیم هورمونی داشته باشند. البته به طور طبیعی، در برخی خانم ها در روزهای قبل از عادت ماهیانه، گاهاً جوش ایجاد یا تشدید می شود. این پدیده به علت افزایش پروژسترون در بدن در آن روزها و تأثیرات آن بر تورم دهانه غدد چربی پوست است و آغازگر مکانیسم ایجاد جوش می شود. در مورد آقایان، استفاده از هورمون های مردانه (آندروژن ها) به منظور بدن سازی یا افزایش توان جنسی، باعث ایجاد جوش با مکانیسم های اشاره شده می شود. روش درمان جوش های هورمونی، بسته به نوع جوش هورمونی و شدت آن، متفاوت است.
ارتباط با فعالیت های جنسی
همزمانی بلوغ و شروع فعالت جنسی در بین جوانان ونیز آغازو اوج شیوع آکنه (جوش) این سوال را مطرح می نماید که آیا بین این دو مقوله ارتباطی وجود دارد یا خیر؟ به خصوص اینکه میزان خود ارضایی در این سنین از شیوع بالایی برخوردار بوده و دربعضی از فرهنگها و مکاتب این عمل بسیار مذموم فرض گردیده و استرس، احساس گناه و عذاب وجدان ناشی از انجام آن و نیز باورهایی در رابطه با مضرات آن دامنگیر جوانانی می گردد که در این سنین به آکنه (جوش) نیز مبتلا هستند. توجه به این نکته ضروری است که بعلت افزایش سن کنونی ازدواج درجوانان که معمولا بالای 25 سال می باشد و خطرات بیماریهای آمیزشی، عمده فعالیت جنسی در جوانان در این سنین، به صورت خود ارضایی می باشد.
با توجه به آمار دانشنامه آزاد ویکیپدیا، 60-90٪ پسران و 40٪ دختران در این رده سنی خودارضایی را تجربه می‌کنند. اگرچه در فرهنگ عامیانه بسیاری از مضرات این عمل بحث شده است، اما بر اساس منابع و مستندات پزشکی، از جمله روانپزشکی، اورولوژی و زنان، این عمل به عنوان یک بیماری، اختلال جنسی و مضر شناخته نشده و موجب ایجاد آکنه یا ریزش مو نمی‌شود. با این حال، تعداد قابل توجهی از جوانان این عمل را انجام می‌دهند، طبق آماری که اشاره شده است. این اتفاق به دلیل نیاز جنسی و عدم وجود شرایط ازدواج در اوایل بلوغ تا زمان ازدواج رخ می‌دهد. آنها قادر به ترک این عمل نیستند و پس از انجام آن، احساس گناه، عذاب وجدان، فشار روحی و روانی و استرس را تجربه می‌کنند. همه این عوامل می‌توانند عوامل تشدید کننده آکنه (جوش) باشند.
بنابراین آگاهی صحیح از این امر می تواند از عواقب آن بکاهد. همچنین با توجه به اینکه ارتباط مستقیمی بین میزان آندروژنها، میل جنسی و انجام فعالیتهای جنسی مشاهده نگردیده است، دلیل مستندی مبنی بر اقزایش شیوع آکنه (جوش) در بین کسانی که فعالیت جنسی بیشتری دارند دیده نمی شود[مورد استثنا آن خانمهایی هستند که به هیپرآندروژنیسم(افزایش هورمونهای مردانه)مبتلا بوده و افزایش میل جنسی- ریزش مو و آکنه شدید از علائم آنها می باشد.]
توجه:مقاله مذکور بحث علمی با ذکر منبع آن در خصوص موارد مطروحه در آن بوده و به معنای نقض حرمت شرعی بعضی از موارد آن نمی باشد.
