آکنه (جوش صورت) عبارت است از التهاب واحد پیلوسباسه (مجموعه فولیکول و غدد چربی اطراف آن) که بیشتر در ناحیه صورت،گردن، بخش فوقانی پشت، سینه و بازوها ایجاد می شود.
انواع آکنه
آکنه وولگاریس (جوش غرور)-آکنه نوزادی-آکنه شیر خوارگی-آکنه شغلی ، جوش هورمونی در نوجوانان و … از انواع اکنه می باشند که شایع ترین آنها آکنه وولگاریس یا جوش غرور است.
سن شیوع
سن شیوع آکنه (جوش غرور) در 85%موارد بین 12 تا 24 سال می باشد.
علت و بیماری زایی
بسته شدن دهانه غدد سباسه (غدد چربی اطراف مو) و انباشته شدن سبوم (چربی پوست) و به دنبال آن تکثیر یک نوع باکتری (به نام پروپیونی باکتریوم آکنه) و نهایتا هجوم سلولهای دفاعی بدن به آن ناحیه باعث التهاب و آکنه می گردد، که در این فعل و انفعالات آندروژن ها (هورمونهای جنسی مردانه ساز) نقش مهمی دارند.
ارتباط آکنه(جوش) با هورمون ها و فعالیت های جنسی
ارتباط با هورمون های جنسی
همانطوری که در علت شناسی و مکانیسم ایجاد آکنه ذکر گردید، آندروژنها (هورمونهای جنسی مردانه) از پایه های اساسی ایجاد آکنه می باشند و از آنجائیکه این هورمونها هم در بدن مردان وهم دربدن زنان به میزان متفاوت وجود دارند و نیز اینکه هورمونهای جنسی در بدن قابل تبدیل به یکدیگر می باشند و ذکر اینکه عادت ماهیانه در خانمها در حقیقت مانند مانیتوری ازتعادل ویا عدم تعادل هورمونهای دخیل در دوره جنسی آنها می باشد، بنابراین اختلال در عادت ماهیانه می تواند نشان دهنده عدم بالانس طبیعی هورمونهای آنها و علت مستعد کننده برای بروز جوش ،چرب بودن پوست، ریزش مو و عدم لطافت زنانه پوست باشد و به همین علت است که جوشهایی که در خانمها به خصوص بعد از 25 سالگی و در ناحیه چانه و اطراف دهان ایجاد می شوند و قبل از عادت ماهیانه تشدید می گردند، می توانند علل هورمونی داشته وعلاوه بر درمان جوش های زیر پوستی و درمان جوش نیاز به تنظیم هورمونی دارند. البته به صورت طبیعی نیز درصورت خانمها در روزهای قبل از عادت ماهیانه گاها جوش ایجاد و یا تشدید میگردد که این پدیده به علت افزایش پروژسترون بدن در آن روزها و اثرات آن به صورت تورم دهانه غدد چربی پوست، می باشد که آغاز کننده مکانیسم ایجاد جوش میگردد. در آقایان نیر استفاده از هورمونهای مردانه (آندروژن ها) که جهت بدن سازی وی یا افزایش توان جنسی استفاده می شود،با مکانیسم های اشاره شده ایجاد جوش می نماید. روش درمان جوش‌های هورمونی به علت جوش هورمونی و شدت این جوش‌ها بستگی دارد.
ارتباط با فعالیت های جنسی
همزمانی بلوغ و شروع فعالت جنسی در بین جوانان ونیز آغازو اوج شیوع آکنه (جوش) این سوال را مطرح می نماید که آیا بین این دو مقوله ارتباطی وجود دارد یا خیر؟ به خصوص اینکه میزان خود ارضایی در این سنین از شیوع بالایی برخوردار بوده و دربعضی از فرهنگها و مکاتب این عمل بسیار مذموم فرض گردیده و استرس، احساس گناه و عذاب وجدان ناشی از انجام آن و نیز باورهایی در رابطه با مضرات آن دامنگیر جوانانی می گردد که در این سنین به آکنه (جوش) نیز مبتلا هستند. توجه به این نکته ضروری است که بعلت افزایش سن کنونی ازدواج درجوانان که معمولا بالای 25 سال می باشد و خطرات بیماریهای آمیزشی، عمده فعالیت جنسی در جوانان در این سنین، به صورت خود ارضایی می باشد.
بنابر آمار دانشنامه آزاد ویکیپدیا 60-90%پسرها و 40%ذخترها در این سنین خود ارضایی می نمایند. همانگونه که اشاره شد مطالب فراوانی به خصوص در فرهنگ عامیانه در رابطه با مضرات این عمل ذکر شده لیکن بر پایه منابع و مستندات پزشکی اعم از روانپزشکی،اورولوژی و زنان، این عمل جزو بیماریها، اختللات جنسی و مضر محسوب نگردیده و باعث آکنه و ریزش مو نمی شود. لیکن جوانانی که این عمل را انجام داده و بنابر آمار اشاره شده،کم هم نیستند، به علت نیاز جنسی و نبود شرایط ازدواج در بین سنین بلوغ تا هنگام ازدواج،ضمن اینکه قادر به ترک آن نمی باشند، متعاقب انجام آ ن دچار احساس گناه، عذاب وجدان، فشار روحی-روانی و استرس می گردند که همه این عوامل می توانند تشدید کننده آکنه (جوش) باشند.
بنابراین آگاهی صحیح از این امر می تواند از عواقب آن بکاهد. همچنین با توجه به اینکه ارتباط مستقیمی بین میزان آندروژنها، میل جنسی و انجام فعالیتهای جنسی مشاهده نگردیده است، دلیل مستندی مبنی بر اقزایش شیوع آکنه (جوش) در بین کسانی که فعالیت جنسی بیشتری دارند دیده نمی شود[مورد استثنا آن خانمهایی هستند که به هیپرآندروژنیسم(افزایش هورمونهای مردانه)مبتلا بوده و افزایش میل جنسی- ریزش مو و آکنه شدید از علائم آنها می باشد.]
توجه:مقاله مذکور بحث علمی با ذکر منبع آن در خصوص موارد مطروحه در آن بوده و به معنای نقض حرمت شرعی بعضی از موارد آن نمی باشد.
