روش‌های کنترل جوش و کاهش اسکار میتواند به شکل‌های خانگی و پزشکی انجام شود. برای بسیاری از افراد، جوش‌ها و اسکارها یادآوری شرایط دردناک و آزاردهنده‌ای هستند. اما با استفاده از روش‌های درمانی مناسب، می‌توان آنها را رفع کرد. در ادامه این مقاله، با انواع روش‌های کمک به کنترل جوش و کاهش اسکار آشنا می‌شوید و نحوه تقویت سلامت پوست را یاد خواهید گرفت.
درمان‌های مختلف برای کنترل جوش و کاهش اسکار شامل درمان‌های بدون نسخه، طبیعی و تجویز شده است. با امکانات در دسترس، می‌توانید از درمان‌های خانگی و طبیعی مانند ماسک‌های صورت میوه‌ای، استفاده از عصاره آلوئه ورا، استفاده از روغن‌های ضد التهاب و ضد باکتریال و مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین A و C استفاده کنید.
اما در صورتی که جوش‌ها و اسکارها شدید باشند و روش‌های خانگی نتیجه مطلوبی به همراه نداشته باشند، بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک متخصص با تجربه و دارای اطلاعات لازم درباره درمان‌ها و کنترل عوارض، بهترین راهکارها و داروهای مناسب را برای شما تجویز خواهد کرد. این کار به شما کمک می‌کند تا خطرات و عوارض جانبی را کاهش داده و همچنین دوره نقاهت درمان را بهینه کنید.
انواع جای جوش
راه‌های درمانی مناسب بسته به نوع اسکاری که آکنه ایجاد می‌کند ممکن است متفاوت باشد.
اسکارهای آتروفیک
این اسکارها به صورت فرو رفتگی هایی در پوست ظاهر می‌شوند.
- اسکارهای آیس پیک جای جوش‌های کوچکی شبیه به سر سوزن می‌باشند.
- اسکارهای جعبه‌ای فرورفتگی‌های با لبه‌های مشخص می‌باشند.
- رولینگ اسکارها لبه‌های نامشخص داشته و مانند شکلی نامشخص یا مواج ایجاد می‌کنند.
زمانی روی می‌دهد که پوست فیبروبلاست کافی در فرایند درمان تولید نکند. فیبروبلاست‌ها سلول‌هایی هستند که نقش مهمی در ترمیم زخم و کلاژن سازی دارند.
اسکارهای هایپرتروفیک
این اسکارها زمانی روی می‌دهند که در هنگام ترمیم جای جوش پوست فیبروبلاست‌های زیادی تولید کرده و باعث جای‌جوش برآمده می‌شوند.
اسکارهای کلوئیدی
شبیه اسکارهای هایپرتروفیک هستند اما ضخیم‌تر از محل آکنه اصلی می‌باشند. اغلب هایپرپیگمنتیشن وجود دارد که باعث تیره‌تر شدن آنها نسبت به پوست اطراف می‌شود. این نوع از جوش‌ها ممکن است قرمز، قهوه‌ای، خارش‌دار یا دردناک باشد.
چه زمانی برای جای‌جوش به پزشک مراجعه کنید؟
در اولین فرصت به متخصص پوست مراجعه کنید. هر چه بیشتر شروع درمان آکنه را به تعویق بیندازید، جای‌جوش بیشتری ایجاد می‌کنند. این سوالات را می‌توانید از پزشک درمورد جای جوش‌ها بپرسید:
- بهترین آرایشی که برای پوشاندن جای جوش‌ها می‌توانم استفاده کنم چیست؟
- چه درمان سرپایی مناسب من است؟
- آیا درمان جای جوش‌ها دردناک است؟
- درست بعد از درمان پوست من چگونه خواهد شد؟
- چقدر زمان می برد تا پوست از درمان بهبود یابد؟
- چه داروهای بدون نسخه ای برای من مفید هستند؟
- چگونه می توانم از بازگشت اسکارها پیشگیری کنم؟
- آیا روش‌های درمانی برای آکنه توسط بیمه پوشش داده می‌شود؟
تشخیص جای جوش
معاینه بصری برای تایید تشخیص توسط متخصص پوست کافی می‌باشد. متخصص پوست ممکن است شدت جای جوش را مشخص کند. سیستم اندازه‌گیری جای زخم چهار سطح دارد: ماکولا، خفیف، متوسط و شدید. سطح یک، ماکولا، اسکار قرمز و مسطح است. سطح دو، خفیف، اسکار را می‌توان به آسانی با آرایش یا موهای صورت پوشاند. سطح سه، متوسط، از فاصله نسبتا نزدیک قابل رویت می‌باشند. به راحتی توسط موهای صورت و آرایش پوشیده نمی‌شوند. در آخر، سطح چهار، شدید، اسکار از فاصله کمتر از ۵۰ سانتی متر بسیار مشهود است. احتمال کمی وجود دارد که موهای صورت یا آرایش این اسکارها را بپوشانند. با یک متخصص پوست در مورد گزینه‌ها و تکنیک‌های درمانی مشورت کنید. آنها مشخص می‌کنند که چه نوع جای جوشی دارید و بهترین درمان را بر اساس نیاز و ناحیه اسکار به شما پیشنهاد می‌دهند.
درمان جای جوش ها
انواع زیادی از درمان‌ها برای رفع جای زخم‌ها وجود دارد:
درمان‌های طبیعی
اکثرا از درمان‌های طبیعی به منظور کمک به رفع جای جوش‌ها استفاده می‌کنند. با این حال، مدرکی که آن را تایید کند وجود ندارد. برخی ممکن است باعث ایجاد آزردگی یا مشکلات بیشتر شوند، بنابراین، باید با احتیاط از آنها استفاده شود. درمان‌های خانگی که مردم معمولا برای درمان جای جوش استفاده می‌کنند شامل موارد زیر می‌باشند:
- روغن سیاه دانه که ممکن است به یکنواخت کردن رنگ پوست کمک کند.
- روغن گل رز که به کاهش تغییر رنگ جای زخم پس از جراحی کمک می‌کند.
- عسل که احتمالا به ترمیم زخم و کاهش جای زخم در آینده کمک کند.
- آلوئه ورا که در ترکیب با عسل ممکن است زخم را بدون ایجاد اسکار درمان کند.
درمان‌های بدون نسخه
درمان های بدون نسخه متنوعی می توانند به کاهش جای جوش کمک کنند. محصولاتی که حاوی مواد زیر باشند ممکن است موثر باشند. با این حال، احتمال کمی وجود دارد که کرم ها و لوسیون های بدون نسخه به طور کامل اسکارهای برآمده و فرورفته را ایجاد کند.
اسید سالیسیلیک
اسید سالیسیلیک ترکیب طبیعی است که اغلب در ترکیبات محصولات مراقبت از پوست مستعد جوش زدن استفاده می‌شود. لایه برداری با اسید سالیسیلیک به تمیز کردن کثیفی، سلول‌های پوست و دیگر مواد زائد که منجر به ایجاد جوش از منافذ پوست می‌شوند کمک می‌کند. از محصولات لایه بردار حاوی ۳۰% اسید سالیسیلیک ۳ تا ۵ دفعه در هر ۳ تا ۴ هفته استفاده کنید. این محصول باعث ایجاد تیرگی نمی‌شود، بنابراین میتواند برای پوست های تیره نیز استفاده شود. به کاهش قرمزی و ورم در ناحیه تحت درمان کمک می کند که ممکن است جای جوش را کوچکتر کند. اسید سالیسیلیک میتواند به درمان هر نوع اسکاری کمک کند. با این حال، افرادی که پوست حساس دارند، قبل از استفاده از آن روی تمام صورت، باید روی بخش کوچکی از پوست خود تست آلرژی انجام دهند. زیرا ممکن است باعث خشکی یا سوزش گردد.
رتینوئیدها
برخی رتینوئیدهای موضعی میتوانند به رفع جای جوش کمک کنند. رتینوئیدهای موضعی التهاب را از بین می‌برند، ضایعات جوش را کاهش داده و تولید سلولی را تسریع می‌کنند. رتینوئیدها میتوانند به روشن کردن لک‌های تیره جای جوش در افرادی که پوست تیره دارند، کمک کنند. باید توجه کنید که رتینوئیدها میتوانند حساسیت پوست را نسبت به خورشید بیشتر کنند. هر شخصی که از رتینوئیدها برای درمان جوش یا جای جوش استفاده می کند، در هنگام بیرون رفتن باید ضد آفتاب استفاده کند.
اسیدهای آلفا هیدروکسی
اسیدهای آلفاهیدروکسی (AHAs) می توانند به افزایش میزان بازسازی سلول‌های پوست کمک کنند. برخی پزشکان AHAs را برای درمان‌آکنه و کاهش جای جوش توصیه می‌کنند. AHAs نوع خفیفی از اسید هستند که لایه بیرونی پوست را اسکراب کرده و پوست سالم و جدید زیرین را آشکار می‌سازد. این فرایند ممکن است به کاهش لکه‌های ایجاد شده به خاطر جای جوش کمک کنند. بهتر است قبل از استفاده از AHAs با پزشک مشورت کنید. آنها میتوانند بهترین غلظت را برای استفاده مشخص کنند.
اسید لاکتیک
لاکتیک اسید، یک نوع از اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHA) است که میتواند به عنوان یک لایه بردار ملایم عمل کند و سلول‌های مرده پوست را از بین ببرد. این ماده ممکن است به کاهش جای جوش و صاف‌تر شدن پوست کمک کند. همچنین، لاکتیک اسید میتواند به روشن کردن بافت پوست تیره نیز کمک کند، اما ممکن است باعث ایجاد لک‌ها شود. قبل از استفاده از اسید لاکتیک برای درمان جای جوش، بهتر است آن را روی یک قسمت کوچک از پوست تست کنید تا واکنش پوستی را بررسی کنید.
بسیاری از محصولات درمانی ضد آکنه حاوی اسید لاکتیک موجود هستند. این ماده حتی در سرکه سیب نیز به صورت رقیق شده یافت می‌شود که یک روش طبیعی و قابل استفاده با هزینه کمتر است. البته در هر صورت قبل از استفاده از هر محصول، بهتر است توصیه‌ها و دستورالعمل‌های تولید کننده را مطالعه کنید و در صورت نیاز با یک پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید.
پانسمان‌های سیلیکونی
متخصصان نمی‌دانند که این پانسمان‌ها چگونه عمل می کنند، اما به نظر می‌رسد که به کاهش اندازه جای‌جوش‌ها کمک می‌کنند زیرا ممکن است با آبرسانی این کار را انجام بدهند و می توانند خارش و درد را کاهش داده، انعطاف پذیری پوست را افزایش دهند. فرد باید تمام مدت از این پانسمان برای صورت استفاده کند که کار دشواری می‌باشد. اکثرا عوارض جانبی نداشته‌اند، اما برخی خارش و سوزش را گزارش کرده‌اند.
درمان‌های دارویی
برخی درمان‌های پزشکی ممکن است به رفع جای جوش‌ها کمک کنند. متخصص پوست میتواند درمان مناسب یا ترکیبی از درمان‌ها را بسته به نوع پوست بیمار و جای جوش توصیه کند. روش‌ها به صورت زیر می‌باشند:
لایه‌برداری شیمیایی
متخصص پوست میتواند نوعی لایه‌برداری مناسب با نوع پوست بیمار، شدت جوش و جای‌جوش توصیه کند. شش نفر از ده شرکت کنندگانی که نوع خاصی از لایه برداری شیمیایی به نام اسید تری کلرواستیک را استفاده کردند حداقل ۷۰% بهبودی در جای جوش‌های خود داشته‌اند. دیگر لایه بردارهای شیمیایی ممکن است کم اثرتر باشند. مثلا ۲۵% از کسانی که اسید گلیکولیک استفاده کردند هم کاهشی در جای جوش‌های خود نداشتند. ممکن است نیاز به انواع دیکر لایه بردارهای باشد تا مشخص گردد کدام برای بیمار مفید است.
تزریق
اگر شخصی اسکار هایپرتروفیک یا کلوئیدی داشته باشد، تزریق کورتیکواستروئیدها ممکن است به صاف و هموار کردن بافت برآمده جای جوش‌ها کمک کند. این درمان معمولا حاوی یک سری از تزریقات می شود. متخصص میتواند این تزریق‌ها را در مطب و هر هفته انجام دهد و نتایج را تحت نظر بگیرد.
فیلرهای پوستی
در برخی موارد، متخصص پوست ممکن است فیلرهای بافت نرم را به منظور درمان جای جوش های آتروفیک توصیه کند. این درمان ممکن است به خصوص برای اسکارهای جعبه ای یا بدون حاشیه مفید باشد. راه های درمانی شامل موارد زیر می شوند:
- محصولاتی با پایه کلاژن
- پلی متیل متا اکریلات
- هسالورونیک اسید
- پلی اکریل آمید
- اسید پلی ال لاکتیک
- سیلیکون
بسته به فیلر استفاده شده، ممکن است نیاز به تکرار درمان بعد از چند ماه باشد. مثلا فیلرهای هیالورونیک حدود ۳ ماه ماندگار هستند، اما سیلیکون و پلی اکریل آمید ممکن است نیازی به تکرار نداشته باشند. فیلرها میتوانند عوارض منفی داشته باشند که به نوع فیلر بستگی دارد. قبل از انتخاب روش درمانی، همیشه در مورد مزایا و معایب آن با پزشک مشورت کنید.
میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ فرایند وارد کردن سوزن‌های بسیار کوچک به داخل پوست اطراف جای‌جوش هستند که به منظور تحریک بدن به ایجاد کلاژن بیشتر انجام می‌شوند. این کلاژن، با هموار کردن پوست، ممکن است جای جوش‌های آتروفیک را کاهش دهد. میکرونیدلینگ ۳۱ تا ۶۲ درصد بهبودی در جای جوش های آتروفیک و فرورفته ایجاد می‌کند. وقتی میکرونیدلینگ با ژل کلاژن استفاده می شود، نتایج بسیار چشمیگرتر می گردند. با این حال، میکرونیدلینگ می تواند باعث ایجاد عوارض جانبی گردد. اکثر بیماران دچار قرمزی، درد و التهاب بعد از درمان می شوند. اما این عوارض به مرور زمان کم می شوند.
درمان با لیزر
درمان با لیزر، پوست را بدون استفاده از مواد شیمیایی و اسکراب ها لایه برداری می کند. این روش بالاترین لایه پوست را به منظور آشکار کردن سلول‌های جوانتر پوست برمیدارد و به از بین بردن جای زخم کمک می کند. این کار به رفع جای جوش برجسته کمک می‌کند. درمان با لیزررنگی پالسی نیز میتواند به کاهش تیرگی اسکارها کمک کند. درمان روشن‌کننده پالسی شدید برای افرادی که پوست روشن دارند مناسب نیست. درمان با لیزر مناسب همه نمی‌باشد. این امر به نوع جای‌جوش و پوست بیمار بستگی دارد. این درمان ممکن است باعث ایجاد حساسیت در برخی به ویژه افراد دارای پوست حساس گردد.
جراحی
اگر درمان های دیگر موثر نبودند، می‌توان جای زخم‌های برجسته را با جراحی رفع کرد. احتمالا جراحی به تنهایی برای حل این مشکل کافی نمی باشد و پزشک ممکن است درمان های بیشتری را توصیه کند. استفاده از این درمان در کنار بقیه درمان ها ممکن است به رفع لبه های اسکار جوش های جعبه ای کمک کرده، ظاهر پوست را صاف تر کند. پزشک از پروب های الکتریکی به منظور گرم کردن پوست و از بین بردن بافت‌هایی که باعث ایجاد لبه در اطراف جای جوش می‌شوند، استفاده می‌کند.
چگونه احتمال ایجاد جای‌زخم ناشی از جوش‌ها را کاهش دهیم؟
- ضد آفتاب استفاده کنید: نور خورشید مهم است زیرا پوست از آن استفاده می‌کند تا ویتامین D بسازد. با این حال، نور خورشید بیش از حد میتواند اسکارها را تیره کند و هر چقدر پوست تیره تر باشد، اسکارها مشهودتر می‌گردند.
- جوش ها را نکنید، فشار ندهید و نخارانید: این کار باعث آسیب به پوست شده، التهاب که باعث بدتر شدن اسکارها می گردد را بیشتر می کند.
- آکنه خود را سریعا درمان کنید: هر چقدر بیشتر این کار را به تعویق بیندازید، احتمال ایجاد اسکارها بیشتر می‌گردد.
- سیگار نکشید: سیگار کشیدن احتمال ایجاد اسکار را افزایش می‌دهد. این مورد نه تنها در مورد جای‌جوش بلکه برای اسکارهای کل بدن صادق است.
- به متخصص پوست مراجعه کنید: در اولین فرصت از یک متخصص کمک بگیرید. قبل از اینکه جای جوش بماند، جوش ها را درمان کنید.
نکته
جای جوش ممکن است در برخی موارد به اعتماد به نفس آسیب برساند. اما با درمان مناسب، اکثراً می‌توان آن را رفع کرد. بسیاری از افراد با استفاده از یک یا چند روش درمان خانگی، موفق به کاهش جای جوش شده‌اند. در مورد اسکارهای شدید، دریافت درمان پزشکی از یک تخصصی در مطب پوست میتواند به شما در رفع جای جوش کمک کند. هنگامی که به دنبال راهکارهایی برای رفع جای جوش ها هستید، همواره منابع معتبری مانند متخصص پوست را مراجعه کنید. زیرا بعضی از درمان‌ها در صورت استفاده نادرست، ممکن است عوارض ناخوشایندی داشته باشند.
سوالات پر تکرار
چگونه می‌توانم از ایجاد جای جوش پیشگیری کنم؟
همیشه نمی‌توان از ایجاد آکنه یا اسکارها پیشگیری کرد، اما مبتلایان به آکنه میتوانند اقداماتی برای کاهش احتمال ایجاد آنها بدهند. این اقدامات شامل درمان آکنه و اجتناب از ترکاندن، کندن یا لمس آن است، زیرا ممکن است منجر به عفونت شده و احتمال ایجاد اسکار را بیشتر کند.
چگونه می‌توانم جای زخم و تغییر رنگ پوست را تغییر دهم؟
بسته به نوع اندازه اسکار، راه‌های مختلفی برای رفع و کاهش جای جوش‌ها وجود دارد. مثلا فیلرها میتوانند به رفع جای جوش‌های فرو رفته یا آتروفیک کمک کنند. لیزر درمانی نیز ممکن است به رفع لک های تیره و صاف کردن اسکارهای برآمده کمک کنند. متخصص پوست میتواند به شما کمک کند تا بر اساس نوع پوست و نوع و اندازه اسکار، گزینه مناسب را انتخاب کنید.
آیا درمان اسکارها دائمی هستند؟
درمان اغلب میتواند به برطرف کردن جای جوش کمک کند، اما ناپدید شدن اسکارها زمانبر است. مقدار تاثیرگذاری درمان نسبتا به نوع و اندازه اسکار و نوع پوست بیمار بستگی دارد. درمان میتواند پرهزینه و زمانبر باشد و ارزش فکرکردن و مشورت با متخصص پوست در مورد چیزی که پیش میآید را داشته باشد.
آیا درمان جای زخم برای نوجوانان با بزرگسالان متفاوت است؟
درمان های مشابه‌ای که روی بزرگسالان انجام می‌شود، برای نوجوانان هم میتوانند استفاده گردد.
آیا هیچ مشکل یا عوارض جانبی در درمان جای آکنه وجود دارد؟
معمولا درد کمی در زمان و بعد از درمان وجود دارد. عوارض دیگر شامل تغییر رنگ پوست (تیره تر یا روشن تر شدن) می‌باشد.
