میخچه و پینه پا نواحی ضخیمی از پوست هستند که بر اثر فشار یا اصطکاک به وجود می‌آیند. این دو عارضه هنگام پوشیدن کفش یا راه رفتن باعث درد می‌شوند. میخچه معمولاً روی دست‌ها و مچ پاها به وجود آمده و عموماً نیازی به درمان ندارد. پینه پا دارای یک هسته داخلی است که می‌تواند نرم یا سخت باشد. پینه‌های نرم بین انگشتان پا و پینه‌های سخت روی انگشتان پا به وجود می‌آیند. پینه‌هایی که به خاطر پوشیدن کفش‌هایی با اندازه نامناسب بروز می‌کنند اغلب با پوشیدن کفش‌هایی با اندازه مناسب رفع می‌شوند.
علت بروز میخچه و پینه پا چیست؟
میخچه و پینه پا ناشی از اصطکاک یا فشار مکرر بر روی ناحیه‌های خاصی از پوست به وجود می‌آیند. فشار مستقیم بر پوست باعث مرگ بافت پوستی و ایجاد یک سطح سفت و محافظ می‌شود. پینه پا نیز به همین شکل بوجود می‌آید، با این تفاوت که وقتی عرق در ناحیه پینه محبوس می‌شود، باعث نرم شدن هسته مرده آن می‌شود. نوع رایج میخچه و پینه پا معمولاً بین انگشتان پا ایجاد می‌شود. باید توجه داشت که میخچه و پینه پا نبود ویروسی ندارند و نیز مسری نیستند. استفاده مکرر از اشیاءی که فشار روی دست وارد می‌کنند، مانند ابزارها (بیلچه باغبانی یا چکش) یا تجهیزات ورزشی (راکت تنیس)، معمولاً منجر به بروز میخچه در دست می‌شود.
میخچه و پینه پا عموماً به دلیل فشار ناشی از کفش و چکمه به وجود می‌آیند. همچنین، راه رفتن برهنه نیز ممکن است باعث بروز میخچه پا شود. میخچه و پینه پا اغلب بر روی بونیون‌ها، انگشتان چکمشی یا چنگالی و یا روی تورم‌های ناشی از آرتریت روماتوئیدی رخ می‌دهند. عواملی مانند فشار مکرر ناشی از فعالیت‌های ورزشی (مانند میخچه کف پای دوندگان)، نحوه غیرطبیعی راه رفتن یا نقص در ساختار استخوانی مچ پا مانند صافی کف پا یا خارهای استخوانی (نواحی کوچکی از استخوان که در امتداد مفاصل تشکیل می‌شود) نیز می‌توانند عامل بروز میخچه و پینه پا باشند.
علائم آن‌ها کدامند؟
میخچه و پینه پا را می‌توان از ظاهرشان شناخت. میخچه سخت، خشک و ضخیم بوده و رنگ آن مایل به خاکستری یا مایل به زرد است. به علاوه، نسبت به پوست اطرافش حساسیت به لمس کمتری داشته و در محل بروز آن یک برآمدگی احساس می‌شود. پینه‌های سخت نیز محکم و ضخیم بوده و معمولاً یک مرکز خاکستری دارند که دور آن را یک حلقه زرد رنگ نرم گرفته است. یک پینه نرم شبیه یک زخم باز است.میخچه و پینه پا دردناک نبوده اما می‌توانند هنگام راه رفتن یا پوشیدن کفش باعث درد شوند. گاهی اوقات این دو عارضه قرار گرفتن پا در کفش را مشکل می‌کنند.
میخچه و پینه پا چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
پزشک به میخچه یا پینه‌ای که دردسرساز شده نگاهی می‌اندازد. او همچنین در مورد کار، عادات یا نوع کفش‌هایی که بیمار می‌پوشد از او سؤالاتی می‌پرسد. اگر پزشک احتمال دهد که مشکل از استخوان‌های بیمار باشد از پای او عکس رادیولوژی گرفته می‌شود.
میخچه و پینه چگونه درمان می‌شوند؟
میخچه و پینه پا، یک مشکل شایع است که در آن پوست ناحیه‌ای از مچ پا ضخیم می‌شود. این مسئله به خصوص در افرادی که در طول روز از کفش‌های تنگ یا با پاشنه بلند استفاده می‌کنند، رخ می‌دهد. اما نگران نباشید؛ روش‌های متعددی برای درمان میخچه و پینه وجود دارد.
یک نکته مهم این است که باید فشار موجود بر روی ناحیه مورد تحت پوشش را کاهش دهید.
- اول از همه، کفش‌های راحت بدون پاشنه و با سایز مناسب را انتخاب کنید. اگر شما در حین انجام فعالیت‌های تکراری که باعث آسیب به پوست دست می‌شود، مشغول هستید، می‌توانید از دستکش‌های چرمی استفاده کنید.
- برای توزیع یکنواخت فشار در اطراف ناحیه میخچه و کاهش اصطکاک، می‌توانید از یک بالشتک یا مشمع محافظ استفاده کنید. این کار می‌تواند به کاهش فشار کمک کند.
- همچنین، برای کاهش فشار، می‌توانید انگشتان پا را با استفاده از پنبه نرم، پشم گوسفند، پارچه‌های نرم یا اسپلینت‌های ویژه، از یکدیگر جدا کنید.
- در برخی موارد، استفاده از ارتوزهای سفارشی نیز می‌تواند مفید باشد. این ارتوزها برای شما ساخته می‌شوند و به کاهش فشار و بهبود وضعیت میخچه و پینه پا کمک می‌کنند.
- ضخامت پوست را کاهش دهید.
- سطح پوست را با استفاده از کاغذ سمباده، سوهان یا سنگ پا بسایید (برای سهولت کار ابتدا به مدت ۱۰ دقیقه یا بیشتر پوست ناحیه مورد نظر را در آب گرم بخیسانید)
- برای برداشتن هسته مرکزی پینه، با استفاده از وسیله‌ای که مخصوصاً برای چیدن پینه طراحی شده سطح پوست درگیر را بچینید.
- از کرمهای کراتولیتیک یا کرمهای ترک پای حاوی اوره، سالیسیلیک اسید یا اسید لاکتیک استفاده کنید.
برای تسکین ناراحتی ناشی از ترک‌های دردناک به وجود آمده:
- از یک پماد لوبریکانت غلیظ مثل ژل پترولیوم استفاده کنید
- روی محل ترک را با چسب‌هایی مثل چسب زخم مایع یا چسب ناخن کاملاً بپوشانید
- در صورت وجود عفونت از پمادهای آنتی‌بیوتیک استفاده کنید
- محل ترک را با چسب زخم بپوشانید
بهتر است برای درمان میخچه و پینه پا به یک متخصص پا مراجعه شود.
چگونه می‌توان از ایجاد میخچه و پینه پا جلوگیری کرد؟
می‌توان با حذف یا کاهش فشار از روی پوست، از بروز میخچه یا پینه پا جلوگیری کرد. معمولاً با پوشیدن دستکش‌های محافظ در هنگام انجام کارهایی مثل باغبانی یا بلند کردن وزنه‌های سنگین می‌توان از بروز میخچه دست جلوگیری کرد. پوشیدن کفش و جوراب‌هایی با اندازه مناسب نیز عموماً از بروز میخچه پا جلوگیری می‌کند. همچنین می‌توان با اندازه‌گیری هر دو پا قبل از خرید کفش، نیز از بروز این عارضه جلوگیری کرد.
برای جلوگیری از مشکلاتی مانند میخچه و پینه پا، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- کفش‌هایی با اندازه مناسب و راحت بپوشید: انتخاب کفش‌هایی با اندازه صحیح و مناسب برای پاهایتان بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که کفش‌ها به پاها فشار زیادی وارد نمی‌کنند و از جنسی نرم و انعطاف‌پذیر هستند.
- استفاده از دستکش‌های محافظ: در صورت استفاده از ابزارهایی مانند شن‌کش یا بیلچه باغبانی، بهتر است دستکش‌های محافظ را بپوشید. این دستکش‌ها به دستان شما حفاظت می‌کنند و از اصطکاک و آسیب به پوست جلوگیری می‌کنند.
- استفاده از پوشش‌های محافظ برای بخش‌های بدن: اگر قسمت‌های دیگری از بدن شما نیز در معرض اصطکاک قرار دارد، می‌توانید از پوشش‌های محافظ مناسب استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر برای مدتی بایستید و زانوتان روی فرش قرار می‌گیرد، می‌توانید از زانوبند استفاده کنید تا زانوتان را محافظت کند.
- مشاوره با متخصص پا: استخوان‌های مچ پا و قوام عضلات پشت ساق پا می‌توانند بر روی راه رفتن شما تأثیر بگذارند. اگر شما مشکلاتی در این زمینه دارید، بهتر است به یک متخصص پا مراجعه کنید. او می‌تواند با بررسی وضعیت شما، تغییرات مناسبی را پیشنهاد دهد تا از بروز مشکلاتی مانند میخچه و پینه پا جلوگیری شود.
با انجام این اقدامات و در صورت نیاز مشاوره با متخصص پا، می‌توانید از مشکلاتی مانند میخچه و پینه پا جلوگیری کنید و راه رفتن راحت‌تری داشته باشید.
