بیماری کچلی تغییر دهنده رنگ (تینه آ ورسیکالر): علت، علائم و درمان

اگرچه تینه آورسیکالر (کچلی تغییر دهنده رنگ) بی‌خطر است، بااین حال تغییر رنگ پوست ناشی از ابتلا به این بیماری باعث نارضایتی بسیاری از افراد می‌شود.

روی پوست بدن همه‌ی افراد مخمرهایی وجود دارند که تکثیر بی‌رویه آن‌ها منجر به بروز بیماری پوستی تینه آورسیکالر می‌شود. با توجه به این که مخمر نوعی قارچ است، متخصص پوست برای بیماری گاهی اصطلاح عفونت قارچ پوست را به کار می‌برد.

افراد بسیاری دچار تینه آورسیکالر می‌شوند. در حقیقت تینه آورسیکالر یکی از شایع‌ ترین بیماری‌های پوستی در مناطق استوایی و نیمه استوایی جهان به شمار می‌رود. ساکنین کشورهای استوایی ممکن است هر ساله با عود این قارچ پوستی مواجه شوند.

علایم بالینی

تینئا ورسیکالر عموماً بر روی تن، گردن و بازوها ایجاد آسیب می‌کند و در مناطق دیگر بدن کمتر شایع است. ضایعات به صورت لکه‌های صورتی، نقره ای و کمی روشن‌تر از نواحی سالم بدن دیده می‌شوند و ممکن است همراه با خارش خفیف باشند. نواحی کمی روشن‌تر بیشتر در پوست‌های تیره‌تر قابل مشاهده هستند. در بعضی موارد، لکه‌ها شروع به پوسته شدن می‌کنند و رنگ قهوه‌ای به خود می‌گیرند و سپس دوباره به حالت بدون پوسته و رنگ سفید بازمی‌گردند. با استفاده از لامپ فلورسنت وود نیز، رنگ زرد-سبز در نواحی مبتلا دیده می‌شود. این بیماری به طور معمول در مناطق مرطوب و با آب و هوای گرم بیشتر دیده می‌شود و هر سال در تابستان عود می‌کند.

تشخیص افتراقی

بیماری بایستی از بیماری‌های زیر افتراق داده شود:

• ویتیلیگو
• بلوآسما
• درماتیت سرورئیک
• اریتراسما
• سیفلی ثادویه
• پینتا
• پیتریای روه‌آ

افراد مستعد ابتلا به تینه آورسیکالر

مخمر عامل بروز تینه آورسیکالر در پوست همه وجود دارد. دلیل تکثیر خارج از کنترل این مخمر روی پوست برخی و طبیعی بودن رشد آن روی پوست بقیه مشخص نیست. البته تردیدی در صحت اطلاعات زیر در مورد تینه آورسیکالر وجود ندارد:

• افراد صرف نظر از رنگ پوست‌شان دچار این بیماری می‌شوند.
• نوجوانان و جوانان به دلیل چرب بودن پوست‌شان بیش از دیگر گروه‌های سنی در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
• کودکان و بزرگسالان به ندرت دچار این بیماری می‌شوند، مگر این که در نواحی استوایی یا نیمه استوایی زندگی کنند.
• ساکنین مناطق نیمه استوایی غالباً دچار این بیماری می‌شوند و با رسیدن به ماه‌های سرد و خشک سال، ناراحتی‌شان بهبود می‌یابد.

علت بیماری پیتریازیس ورسیکالر

عامل این بیماری، قارچی است از جنس ملاسزیا که در پوست طبیعی نیز وجود دارد. معمولا این قارچ پوست سر در نواحی مبتلا به درماتیت سبوره (سر، صورت و سینه) بدون ایجاد علائم وجود دارد. نمای میکروسکوپی آزمایش مستقیم از پوسته‌های ناحیه مبتلا، میسیلوم‌های قارچ به صورت رشته رشته دیده می شود

تینه آورسیکالر: تشخیص و درمان

متخصص پوست چگونه تینه آورسیکالر را تشخیص می‌دهد؟

تشخیص تینئاورسیکالر عمدتاً توسط متخصص پوست با استفاده از بررسی معاینات پوستی صورت می‌پذیرد. اگر شک درباره ابتلا به این بیماری وجود داشته باشد، متخصص ممکن است یکی از آزمایش‌های زیر را برای تایید یا رد تشخیص خود انجام دهد:

• خراشیدن ملایم بخش کوچکی از پوست: در این روش، متخصص یک نمونه کوچک از پوست را خراش می‌دهد و سپس این نمونه را با استفاده از میکروسکوپ بررسی می‌کند.
• استفاده از لامپ وود: متخصص پوست از یک دستگاه به نام لامپ وود استفاده می‌کند. او لامپ وود را در فاصله ۴ تا ۵ اینچی از پوست آسیب دیده قرار می‌دهد. در صورتی که پوست به این بیماری مبتلا باشد، زیر لامپ وود رنگ سبز مایل به زرد خواهد بود.

با استفاده از این آزمایش‌ها، متخصص پوست قادر خواهد بود تشخیص صحیحی درباره ابتلا به تینئاورسیکالر بدهد و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.

 متخصص پوست چگونه تینه آورسیکالر را درمان می‌کند؟

درمان

داروهای موضعی و خوراکی برای درمان تینه‌آ ورسیکالر به شرح زیر است:

• پروپلین گلیکول
• شامپو روغن درخت چای
• محلول سدیم تیوسولفات
• ترکیبات آزول شامل کلوترمازول، مایکونازول، اکونازول و کتوکونازول در فرمولاسیون مختلف
• سلنیوم سولفاید
• ژل تربینافین
• محلول یا کرم سیکلوپیروکس

طبق دستور پزشک باید بر روی نواحی مبتلا استفاده شود. (معمولا دو تا چند هفته طول می کشد)

بیماران مبتلا به تینه‌آ ورسیکالر گسترده ممکن است نیاز به مصرف قرص‌های کتوکونازول خوراکی یا کپسول های ایتراکونازول به مدت چند روز داشته باشند.

بازگشت بیماری

انواع صورتی و قهوه ای بیماری پیتریازیس ورسیکالر با درمان به‌خوبی برطرف خواهند شد اما بثورات جلدی یا دانه های پوستی اغلب در اثر تکثیر قارچ ملاسزیا مجدد عود می کند. در زمان بازگشت بیماری درمان‌های ضد قارچی باید اعمال گردد.

تینه آورسیکالر: توصیه‌هایی برای مدیریت بیماری

اگر تینه آورسیکالر خفیف باشد، بیمار می‌تواند خود آن را درمان کند. فراورده‌های ضدقارچی مانند موارد زیر را می‌توان بدون نسخه تهیه کرد:

• شامپوی حاوی سلفید سلنیوم
• پماد یا کرم ضدقارچ حاوی میکونازول، کلوتیمازول یا تربینافین

متخصص پوست توصیه‌های زیر را درباره استفاده از این فراورده‌ها ارائه می‌دهد:

• شستن و خشک کردن پوست مبتلا به بیماری
• مالیدن لایه نازکی از پماد یا کرم ضدقارچ. بهتر است کرم یک یا دو بار در روز به مدت حداقل دو هفته مصرف شود.
• در صورت استفاده از شامپو بهتر است ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کرد و سپس آبکشی کرد.

بعضی بیماران باید برای دریافت داروهای قوی‌تر به متخصص پوست مراجعه کنند. درهر حال چه در صورت خوددرمانی و چه مراجعه به متخصص پوست با رعایت توصیه‌های زیر می‌توان به نتایج بهتری دست یافت:

• استفاده نکردن از فراورده‌های پوستی چرب، مصرف فراورده‌های غیرچرب یا غیرکومدوژنیک.
• پوشیدن لباس‌های گشاد. هیچ البسه‌ای نباید تنگ باشد و به بدن فشار بیاورد.
• محافظت از پوست در برابر نور خورشید. حمام آفتاب گرفتن و برنزه شدن پوست تغییر رنگ ناشی از تینه آورسیکالر را واضح‌تر می‌کند.
• استفاده نکردن از دستگاه‌های برنزه کننده پوست یا لامپ خورشیدی. باز هم تکرار می‌کنیم که برنزه شدن پوست تغییر رنگ ناشی از تینه آورسیکالر را واضح‌تر می‌کند.

روش محافظت از پوست در برابر نور خورشید

برای بهترین حفاظت از پوست، باید از نور خورشید محافظت کنید. از این رو، استفاده روزانه از کرم ضدآفتاب ضروری است. قبل از بیرون رفتن، بهتر است حداقل ۲۰ دقیقه قبل از آن کرم ضد آفتاب را به پوست خود بزنید و روی تمام مناطق بدون پوشش پوست خود استفاده کنید. کرم ضد آفتاب مطلوب باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• محافظت در برابر اشعه مضر UVB و UVA. برخی از محصولات در برچسب خود عبارت “طیف وسیع” را می‌نویسند که به این معنی است که توانایی محافظت از هر دو نوع اشعه را دارند.
• فاکتور محافظت از نور خورشید (SPF) باید حداقل ۳۰ یا بیشتر باشد.
• فرمولاسیون باید غیر چرب و غیر روغنی باشد. برخی از محصولات به عبارت “غیر کومدوژنیک” اشاره می‌کنند که به معنی عدم ایجاد جوش و آکنه است.

با رعایت این نکات و استفاده مداوم از کرم ضد آفتاب، می‌توانید پوست خود را در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید محافظت کنید.