بیشتر افرادی که به ویروس HSV-1 یا HSV-2 مبتلا هستند، بدون علامتهای قابل تشخیص یا با علائمی خفیف که توجه زیادی به آنها نمیشود، همراه هستند. بعضی از این علائم میتوانند به عنوان یک بیماری پوستی مختلف تشخیص داده شوند، مانند رشد مو به سمت داخل یا اشتباه گرفتن آن به عنوان یک جوش. بیش از ۸۰٪ از بیماران مبتلا به ویروس HSV، تاریخچه تبخال تناسلی نداشتهاند. بیمارانی که علائم یک یا چند ضایعه حبیبی در اطراف دستگاه تناسلی، مقعد یا دهان دارند، ممکن است دچار این بیماری باشند. این ضایعات به طور معمول بدون درد هستند، اما میتوانند پاره شده و تبدیل به زخمهای دردناک و عمیق شوند که زمان بهبودی آنها معمولاً ۲ تا ۴ هفته طول میکشد. علائم معمولاً به عنوان نشانههای شیوع این ویروس یاد میشوند.
تبخال تناسلی چیست؟
تبخال دستگاه تناسلی یک بیماری شایع جنسی است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد میشود. بسیاری از افراد هیچ علامتی ندارند و نمیفهمند که مبتلا شدهاند.
پس از آلوده شدن، بیشتر افراد چندین سال به صورت مکرر دچار زخم دستگاه تناسلی میشوند. اگرچه این عفونت میتواند سالها در بدن باقی بماند، اما شیوع علائم با گذشت زمان کمتر و کمتر میشود. با استفاده از دارو و اقدامات مراقبت از خود، عفونت قابل کنترل است.
به افرادی که تبخال دستگاه تناسلی دارند توصیه میشود که با شریک جنسی خود صحبت کنند، از کاندوم استفاده کنند و اقدامات پیشگیرانه دیگری را برای جلوگیری از انتقال (انتشار ویروس به دیگران) انجام دهند. تبخال دستگاه تناسلی حتی در صورت مشاهده نشدن زخم یا تاول قابل انتقال است.
تشخیص تبخال تناسلی میتواند یک تجربه عاطفی و ناراحت کننده باشد و مهم است که با پزشک در مورد چگونگی مدیریت علائم و جلوگیری از انتقال ویروس به شرکای جنسی صحبت کنید. همچنین گروههای مشاوره و پشتیبانی میتوانند برای افرادی که با عفونت تبخال تناسلی زندگی میکنند مفید باشند.
علت تبخال تناسلی
تبخال تناسلی در اثر عفونت با ویروس هرپس سیمپلکس (HSV، معمولاً نوع ۲) ایجاد میشود. همچنین میتواند به دلیل ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ ایجاد شود که علت تبخال دهانی (تبخال دهان و لب) است.
علائم تبخال تناسلی
علائم تبخال تناسلی بسته به اینکه شما یک دوره اولیه دچار آن شدهاید یا به طور مکرر داشتهاید، میتواند بسیار متفاوت باشد. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به تبخال تناسلی هرگز علائمی را تجربه نمیکنند.
علائم اولیه
برای اکثر افراد، اولین شیوع تبخال شدیدترین حالت است و علائم آن در زنان شدیدتر از مردان است. اولین شیوع معمولاً طی چند هفته پس از ابتلا به ویروس اتفاق میافتد. علائم در طی دو تا سه هفته برطرف میشوند.
علائم اپیزود اولیه (یا ابتدایی) تبخال تناسلی شامل چندین تاول در ناحیه تناسلی است. برای زنان، مکانهایی که بیشتر درگیر میشوند شامل واژن، دهانه واژن، باسن، مقعد و ران است. برای مردان، آلت تناسلی، بیضه، مقعد، باسن و ران ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. علائم و نشانهها به طور معمول شامل تاولهایی است که به زخمهای دردناک تبدیل میشوند. تاولهای آلت تناسلی مرد یا لابیاهای خارجی زن ممکن است پوسته پوسته شوند و بهبود یابند. ضایعات جدید ممکن است پنج تا هفت روز پس از ظهور علائم اولیه ایجاد شود.
همچنین ممکن است غدد لنفاوی حساس و متورم در کشاله ران ایجاد شود، علائم آنفلوانزا مانند درد مفصل، تب و سردرد وجود داشته باشد و دفع ادرار دردناک باشد.
درصد کمی از افراد ممکن است دچار سردرد، حالت تهوع و استفراغ یا مشکل ادرار شوند. این علائم زمانی اتفاق میافتد که عفونت تبخال بر سیستم عصبی تأثیر بگذارد.
افرادی که هنگام تلاش برای دفع مدفوع درد دارند ممکن است دچار پروکتیت (التهاب رکتوم یا مقعد) شوند. مردانی که با مردان دیگر رابطه جنسی دارند بیشتر از سایر بیماران در معرض این عارضه هستند.
مرحله نهفته
پس از شیوع اولیه، ویروس به یک دسته از اعصاب در پایه ستون فقرات منتقل میشود، جایی که برای مدت زمانی غیرفعال باقی میماند. به این مرحله پنهان میگویند. در این مرحله هیچ علامتی وجود ندارد.
اپیزودهای مکرر
تعداد زیادی از افراد با تکرار علائم و علایم تبخال دستگاه تناسلی مواجه میشوند. این علائم و علایم بروز میکنند زمانی که ویروس از طریق اعصاب به سطح پوست منتقل میشود و زخمها را ایجاد میکند. این دورههای تکراری نسبت به شیوع اولیه، کمتر شدت دارند.
زخمها ممکن است در ناحیهای که شیوع اولیه را تجربه کردهاند ظاهر شوند یا در مناطق دیگری بروز کنند. ایجاد ضایعات در مناطقی که تماس مستقیم با ویروس وجود ندارد نیز امکانپذیر است. به عنوان مثال، ممکن است بدون وقوع رابطه جنسی مقعدی، زخمها در اطراف مقعد شکل بگیرند.
احتمال عود
تبخال دستگاه تناسلی در بسیاری از بیماران به طور مکرر عود میکند، به خصوص در بیماران مبتلا به HSV نوع ۲. با این حال، ممکن است عود مجدد چند سال پس از ابتلا به تبخال اولیه نیز وجود داشته باشد. این نوع شیوع تاخیری تبخال به ویژه اگر در طول عفونت اولیه علائمی نداشته باشید، باعث آزار خواهد شد و این نگرانی را در مورد فعالیتهای جنسی شریک جنسی گذشته یا فعلی شما ایجاد میکند.
علائم پیش آگهی بیماری
حدود ۵۰ درصد از افراد مبتلا به عود مکرر بیماری، علائم خفیف را قبل از ایجاد زخم تجربه میکنند. این نشانهها، علائم پیش آگهی نامیده میشوند و ممکن است شامل خارش، گزگز یا درد در باسن، پاها یا لگن باشد. عود مجدد معمولاً بعد از سال اول کمتر و کمتر میشود.
محرکهای عود
بیماری، استرس، نور خورشید و خستگی میتواند باعث شیوع مکرر تبخال شود. در زنان، دورههای قاعدگی ممکن است شیوع ایجاد کند.
چه زمانی آلوده شدهام؟
اولین باری که علائم یا نشانههای تبخال در فرد مشاهده میشود، ممکن است اپیزود اولیه نباشد. به عنوان مثال، ممکن است برای اولین بار مبتلا شود، علائم کمی داشته باشد یا علائمی نداشته باشد و سپس چندین سال بعد شیوع مکرر با علائم قابل توجه داشته باشد. به همین دلیل، تعیین زمان عفونت اولیه اغلب دشوار است، خصوصاً اگر شخصی بیش از یک شریک جنسی داشته باشد. بنابراین، شریک جنسی فعلی ممکن است منبع عفونت نباشد.
عوارض احتمالی
HSV-2 و HIV
نشان داده شده است که HSV-2 و HIV بر یکدیگر تأثیر میگذارند. عفونت HSV-2 (تبخال تناسلی) خطر ابتلا به عفونت HIV (ایدز) جدید را تقریباً ۳ برابر افزایش میدهد. علاوه بر این، افراد مبتلا به HIV و HSV-2 به احتمال زیاد ویروس HIV را به دیگران منتقل میکنند. HSV-2 (تبخال تناسلی) یکی از رایجترین عفونتها در افراد مبتلا به HIV است که در ۶۰ – ۹۰٪ افراد آلوده به HIV رخ میدهد.
عفونت با HSV-2 در افراد مبتلا به HIV (و سایر افراد دارای نقص ایمنی) میتواند علائم شدیدتر و عود مکرر داشته باشد. در بیماری پیشرفته HIV ،HSV-2 میتواند منجر به عوارض جدیتر، اما نادر، مانند مننژوآنسفالیت، ازوفاژیت، هپاتیت، پنومونیت، نکروز شبکیه یا عفونت منتشر شود.
تبخال نوزادی
تبخال نوزادی میتواند هنگامی اتفاق بیفتد که نوزاد در حین زایمان در دستگاه تناسلی در معرض HSV (HSV-2 یا HSV-1) قرار گیرد. تبخال نوزادی نادر است، از هر ۱۰۰۰۰۰ تولد در سراسر جهان ۱۰ مورد تخمین زده میشود، اما یک بیماری جدی است که میتواند منجر به ناتوانی عصبی پایدار یا مرگ شود. زنانی که قبل از بارداری دچار تبخال تناسلی میشوند، در معرض خطر انتقال بسیار کم HSV به نوزاد خود هستند. وقتی که مادر برای اولین بار در اواخر بارداری به عفونت HSV دچار شود، خطر ابتلا به تبخال نوزادی بیشتر است، تا حدی به این دلیل که سطح HSV در دستگاه تناسلی در اوایل عفونت بیشتر است.
تأثیر روانی – اجتماعی
علائم عودکننده تبخال تناسلی ممکن است دردناک باشد و عفونت منجر به ایجاد علائم ناخوشایند از لحاظ اجتماعی و ناراحتی روانی شود. این عوامل میتوانند تأثیر مهمی بر کیفیت زندگی و روابط جنسی داشته باشند. با این حال، به مرور، بیشتر افراد مبتلا به تبخال با زندگی همراه با این عفونت سازگار میشوند.
پیشگیری از تبخالهای تناسلی
از آنجا که تمام افرادی که رابطه جنسی دارند در معرض ابتلا به تبخال تناسلی هستند، صحبت با شریک جنسی قبل از اولین رابطه جنسی مهم است. بحث درباره تبخال میتواند ناراحت کننده و خجالت آور باشد، اما این اطمینان را میدهد که هر دو شریک امکان انتقال عفونت از طریق فعالیت جنسی را درک میکنند. آزمایش منظم بیماریهای مقاربتی نیز توصیه میشود، به خصوص اگر یکی یا هر دو فرد، شریک جنسی دیگری داشته باشند.
بعد از تشخیص تبخال تناسلی، ممکن است همچنان بتوانید یک زندگی جنسی ایمن و سالم داشته باشید. با این حال، مهم است که اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید.
- استفاده از کاندوم لاتکس در هر رابطه جنسی میتواند خطر انتقال تبخال را در صورتی که فقط یکی از زوجین مبتلا به ویروس باشد، کاهش دهد. هرچه بیشتر از کاندوم لاتکس استفاده کنید، خطر انتقال کاهش مییابد.
- حتی در صورتی که در فرد هیچ زخم یا تاولی وجود نداشته باشد، استفاده از کاندوم همچنان توصیه میشود.
- در صورتی که در دستگاه تناسلی زخمی وجود دارد، باید از رابطه جنسی خودداری کنید. همچنین، در صورتی که زخم یا تاولی در اطراف دهان وجود دارد، باید از رابطه جنسی دهانی خودداری کنید، زیرا شخص مبتلا به تبخال میتواند از طریق رابطه جنسی دهانی با شریک خود تبخال تناسلی را منتقل کند.